تبیین برنامه مولفه های برنامه درسی پنهان با تاکید بر رویکرد پدیدارشناسی

پدیدار شناسی مولود تفکری درباره بحران علوم، به عنوان روش تازه ای از شناخت تحصیلی است که روش پرداختن به پدیدارهای انسانی را در ارتباط با سایر روش های تازه از قبیل روانکاوی فروید تازگی بخشید. پدیدارشناسی بعنوان نظریه ای فلسفی- اجتماعی بیشتر، ابعاد ماهوی و معانی نهفته در پدیده ها را درنظر دارد و سال هاست که در حوزه های علمی جهان مطرح و مورد بحث و تبادل نظر می باشد. در واقع پدیدارشناسی چشم انداز خود را به ریشه های واقعیت عینی و فارغ از قضاوت های شخصی دوخته و ا ین در حالی است که بیشترین بها را به عقل سلیم دانشمند می دهد. پژوهش حاضر با استفاده از دو روش تحلیل مفهومی و استنتاجی به دنبال ارائه تبیینی نو از مولفه های برنامه درسی پنهان با تاکید بر پدیدارشناسی ون منن است تا بتواند سهمی در افزایش دانش در حوزه معرفتی مذکور داشته باشد. نتایج نشان می دهد؛ برنامه درسی پنهان شامل یادگیری های غیرملموس، غیر رسمی و ضمنی ارزش ها، هنجارها و نگرش ها است که به واسطه معلمان، کارکنان، فرایندهای غیررسمی آموزش، تعاملات معلم و شاگرد و تفاسیر دانش آموز از رویدادها و محیط سازمانی ایجاد و ا نتقال می یابد. پدیدارشناسی ون منن با کمک به حصور تجارب و شناخت فردی حائز آن است که فراگیران را دریادگیری عمیق و بنیادی یاری نماید، بنابراین روش متناسبی در بازشناسی حوزه عمیق و کمتر شناخته شده برنامه درسی پنهان است. پدیارشناسی ون منن در مولفه های برنامه درسی پنهان واجد تجارب زیسته خاصی چون؛ دانش آموز (مسئله محوری، خود راهبری، خود اکتشافی، انعطاف پذیری و ...) معلم (کارگزار، زمینه ساز در تکوین نگرش و انگیزه دانش آموز و مدیر چالش های کلاسی حاوی تجارب زیسته خاص برای دانش آموز)، محتوای درسی (زمینه ساز کسب تجارب درونی دانش آموز متناسب با نیازهای خاص وی)، تدریس (فعالیتی شهودی و خلاق به همراه نتایج پیش بینی نشده در دانش آموزان) و ارزشیابی (زمینه ای برای درک برخی تجارب زیسته دیگر در راستای ماهیت واقعی کلاس، درس، یادگیری و نیز سنجش دانش آموز توسط نظام آموزشی) است.

کلیدواژه ها:

برنامه درسی ، برنامه درسی پنهان ، مولفه ها ، پدیدارشناسی ون منن