واکاوی سرچشمه های خشونت (ناصلح) در فرهنگ و جامعه ایرانی

مفهوم صلح در تلقی فراگیر، همه صورت های نفی خشونت را در بر می گیرد. در این معنا همه انواع و صور خشونت نوعی جنگ یا ناصلح تلقی می شود. در فرهنگ و جامعه ایرانی ضعیف ترین ادبیات و آموزه ها به امر صلح و مدارا و نفی خشونت تعلق دارد.این کاستی از سویی به فرهنگ باستانی جوامع انسانی مربوط می شود که بر بنیاد عصبیت قبیله ای استوار بود و از سوی دیگر ریشه در آموزه های مذهبی دارد. پس دو سرچشمه متمایز ولی همسو برای جریان خشونت یا ناصلح قابل تشخیص است: یکی فرهنگ ملی و دیگری فرهنگ دینی. در این مقاله نگارنده در تلاش است که به این پرسش محوری پاسخ دهد که آیا می توان مستندات و شواهد نظری و تاریخی برای این مدعا فراهم آورد یا نه و نیز چه راهکارهای اصلاحی و فرهنگی برای بازخوانی و تعدیل آن زمینه ها و پیشینه دامنه دار قابل طرح است. نگارنده در چارچوب این بحث طرحی برای آموزش جامع صلح در ایران ارایه می کند که متناسب با ارزش ها و نگرشهای ایرانیان در سطوح چندگانه طراحی و تدارک شده است.

کلیدواژه ها:

صلح ، خشونت ، فرهنگ ، مذهب ، ایران