صلح آبی و منابع آبی مشترک

آب، این نیاز حیاتی بشر، هم می تواند عاملی برای همکاری و هم عاملی برای ایجاد مناقشه بین کشورهایی باشد که در یک حوضه ی آبریز فرامرزی با یکدیگر مشترک هستند. تاکنون، مطالعات گوناگونی در رابطه با بررسی عوامل موثر بر ایجاد صلح در بهره برداری از منابع آبی مشترک به ویژه رودخانه های فرامرزی صورت گرفته است. یکی از مفاهیم جدیدی که در این رابطه معرفی شده است، مفهوم صلح آبی است. صلح آبی، ابزاری برای درک چالش ها و فرصتها در راستای ایجاد همکاری بر سر منابع آب فرامرزی و مدیریت منابع آبی مشترک است. این نوع از صلح با اهدافی مانند افزایش تمرکز بر منابع آب مشترک و فرامرزی، ارائه ی چارچوب برای همکاری ذی مدخلان مختلف، افزایش آگاهی کشورهای ساحلی در یک حوضه ی آبی مشترک نسبت به اقدامات مدیریتی مناسب و ارائه ی یک ارزیابی جامع از سیاست های آبی برای سیاستگذاران و محققان شکل گرفته است. در این پژوهش، با روش توصیفی تحلیلی و با اتکا به منابع کتابخانه ای و استفاده از روش تحلیل محتوا برای تحلیل یافته ها، ضمن معرفی و بررسی کارکرد مفهوم صلح آبی در مناسبات آبی بین المللی، به بررسی و همچنین نقد جایگاه آن در مطالعات جهانی پرداخته می شود. به عبارتی، پژوهش حاضر با فرض اثرگذاری مثبت مفهوم صلح آبی در مواجهه با مناقشات آبی، به بررسی این سوال کلیدی خواهد پرداخت که مفهوم صلح آبی چیست و چه جایگاهی در مناسبات آبی بین المللی دارد در نهایت، ضمن بررسی و تبیین جایگاه صلح آبی در مطالعات جهانی، اهمیت این مفهوم در مناقشات آبی در منطقه ی خاورمیانه بررسی می شود.

کلیدواژه ها:

صلح آبی ، رودخانه فرامرزی ، مناقشه ، همکاری