ارزیابی برخی صفات زراعی موتانت‎های امید بخش برنج در زمین شور فریدونکنار

شهرستان فریدونکنار یکی از قطب‎های تولید برنج مرغوب بومی در استان مازندران است که در سال‎های اخیر با تنش شوری خاک و آب آبیاری مواجه شد. برای دستیابی به لاین‎های مناسب برای اراضی شالیزاری شور فریدونکنار، بذور ارقام طارم محلی، حسنی و عنبربو تحت اشعه گاما قرار گرفت. انتخاب موتانت‎ها و اداره نسل‎ها ادامه یافت و موتانت‎های امید بخش نسل هشتم و نهم (M8,9)، ارزیابی شدند. جهت ارزیابی برخی صفات زراعی، آزمایش مزرعه‎ای در دو سال زراعی 1398-1397، در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه فریدونکنار اجرا شد. نه ژنوتیپ موتانت امید بخش همراه با دو رقم طارم محلی و FL478 در مجموع یازده ژنوتیپ مورد مقایسه قرار گرفت. شوری آب و خاک مزرعه آزمایشی در زمان نشاکاری، 30 و 60 روز بعد نشاکاری سنجش شد. صفت تعداد روز تا 50% گلدهی با بازدید مزرعه‎ای، ثبت شد. در زمان رسیدن فیزیولوژیکی صفات زراعی ارتفاع بوته، تعداد خوشه در کپه و عملکرد دانه بدست آمد. نتایج نشان داد که اثر ژنوتیپ بر هر چهار صفت سنجش شده، در سطح احتمال1% معنی‎دار بود. چهار موتانت‎ شماره، 1116، 133، 2212 و 2310 دارای تعداد روز تا 50% گلدهی کمتری از شاهد طارم محلی بودند. میزان کاهش ارتفاع بوته موتانت‎ها، نسبت به شاهد طارم محلی 35-7 درصد بود. تعداد خوشه در کپه در بین موتانت‎های امید بخش بین 6/17-14 عدد در کپه متغیر بود و همه موتانت‎ها، تعداد خوشه در کپه بیشتری از شاهد طارم محلی داشتند. همه موتانت‎ها، عملکرد دانه بیشتری از شاهد طارم محلی داشتند ولی نسبت به شاهد متحمل به شوری (FL478) عملکرد دانه کمتری داشتند. موتانت‎های شماره 2310 و 221 بیشترین عملکرد را در تنش شوری داشتند.

کلیدواژه ها:

شوری ، طارم ، عملکرد ، موتانت برنج ،