درختچه توج پوششی مناسب برای کاهش فرسایش خاک در بیابان ها و اراضی شور و بهبود محیط زیست

فرسایش، شوری و کویری شدن خاک از جمله فرایندهایی هستند که منابع خاک و آب کشور ما را بصورت مستقیم و غیر مستقیم شدیدا تهدید می نمایند. در مناطق خشک که خاک های شور وسعت زیادی دارند، آبهای زیرزمینی آنها که معمولا شور است، سبب افزایش شوری نیز می شوند. در حال حاضر بنابر آمارهای موجود از کل 165 میلیون هکتار مساحت کشور حدود 25 میلیون هکتار از اراضی را خاک های شور و سدیمی تشکیل می دهند که بخش اعظم آن در مناطق کویری و بیابانی کشور قرار دارند و هر ساله بر وسعت آنها افزوده می گردد که این از نظر زیست محیطی، اقتصادی واجتماعی برای کشور زیانبار خواهد بود. یکی از مهمترین راه های جلوگیری از کویرزایی و شور شدن خاک در مناطق کویری و بیابانی کشور، حفظ و توسعه پوشش گیاهی می باشد. توسعه پوشش گیاهی، سبب ایجاد فضای سبز و احیای محیط زیست در اراضی لخت و کویری می گردد. در همین راستا پروژه ای تحت عنوان تکثیر و کاربرد درختچه توج در اراضی شور و سدیمی بعنوان یک پوشش گیاهی در منطقه جیرفت و کهنوج اجرا شد. در این آزمایش تکثیر به طریق قلمه زدن و استفاده از بذر مورد بررسی قرار گرفت که تنها تکثیر از طریق بذر مقدور شد. در این تحقیق نهال های تولیدی جهت بررسی و مطالعه به مناطق شور و بیابانی منتقل و کاشته شدند و تا زمان استقرار به مدت سه ماه آبیاری گشتند. نتایج بررسی ها نشان داد که نهال های این درختچه پس از استقرارنیازی به آبیاری ندارند و به راحتی می توانند با توسعه عمقی و جانبی ریشه، از آب خاک استفاده کنند. همچنین از بررسی و مطالعه سازگاری نهال ها در اراضی مختلف نتیجه گیری شد که اراضی شور و سدیمی که تحت تاثیر آب های زیرزمینی قرار داشته و حالت تقریبا مرطوب و باتلاقی دارند بهترین شرایط رشد برای این درختچه را دارا بوده و مدت زمان کمی لازم است تا یک پوشش سبز دائمی و مقید ایجاد نمایند.

کلیدواژه ها:

بیابان زایی ، توج ، شور و سدیمی ، فرسایش خاک ، محیط زیست