استکبار ستیزی در تفسیر المیزان

در این پژوهش استکبار در تفسیر المیزان بررسی شده است، اینکه علامه طباطبایی در المیزان از چه جنبه هایی به این موضوع پرداخته و با مطالعه المیزان به چه برداشت و نتایجی در مورد استکبار می توان رسید. در یک تقسیم بندی کلی، استکبار فرد یا جامعه به استکبار نسبت به خالق و نسبت به مخلوق تقسیم شده است. استکبار نسبت به خالق در عبادت، توبه و سعادت جامعه بررسی شده است. در استکبار نسبت به مخلوق با تبیینی که از روابط اجتماعی صحیح می شود، مخالفت آن با فطرت، مسلمان بودن و وحدت جامعه اثبات می شود. استکبار امروز بسیار ظالم تر و زشت تر از استکبار در گذشته دانسته شده و دین توحید به عنوان تنها راه نجات جوامع از استکبار معرفی شده است. از آنجا که ملک و حکومت ضروریست و از طرفی از گذشته تا به امروز باعث ایجاد استکبار شده است، به اصلاح و ارائه تعریف مناسبی از آن پرداخته شده است. همچنین شبهه برده گیری اسرای جنگی در جنگ مسلمین با کفار بررسی شده است. غرور و خود پسندی و حرص بدون عقل، که حرص بدون عقل خود باعث زیاده روی در لذایذ، پیروی هوای نفس و مال اندوزی و مال زیاد می شود، علل ایجاد استکبارهستند. اتحاد در برابر حق، مشتبه کردن حق و باطل بر خود و دیگران و ایجاد جنگ های جهانی از ویژگی های مستکبرین است. آثار و داستانهای ملل گذشته، عدل و قسط الهی و منشا خلقت انسان از دلایل عقلی هستند که به رد استکبار می انجامد. محرومیت از هدایت و دچار اضلال شدن، عذاب استیصال و عذاب خوار کننده از عواقب مستکبرین در دنیا و آخرت است.

کلیدواژه ها:

استکبار ، استکبارستیزی ، مستکبرین ، علامه طباطبایی ، تفسیر المیزان