شناسایی و تحلیل پیشران های توسعه کشاورزی حفاظتی در ایران

کشاورزی حفاظتی به عنوان رویکردی چندبعدی در راستای استفاده پایدار از منابع آب و خاک و دستیابی به تولید پایدار شناخته شده است.پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تحلیل پیشران ­های توسعه کشاورزی حفاظتی در ایران به روش آمیخته اکتشافی انجام شد. در بخش کیفی، 47 پیشران در قالب هشت گروه اصلی به روش تحلیل محتوای منابع و داده­ های حاصل از32 مصاحبه نیمه ساختار یافته با صاحب­ نظران کشاورزی حفاظتی شناسایی شدند. سپس به منظور تایید پیشران­های شناسایی شده از روش تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم استفاده شد. جامعه آماری این بخش، اعضا کمیته­ های فنی، اعضا پایگاه ­های تحقیقاتی کاربردی و آموزش و ترویج کشاورزی حفاظتی و کارشناسان اجرایی سازمان­ های جهاد کشاورزی بودند که با استفاده از فرمول کوکران نامحدود و روش نمونه گیری غیر تصادفی هدفمند، 264 تن انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ای که برمبنای نتایج مرحله کیفی طراحی شده بود، گرد آوری شد. روایی پرسشنامه توسط پانل متخصصان و پایایی آن به وسیله ضریب آلفا کرونباخ تایید شد (0/87 تا 0/92). مقادیر شاخص­ میانگین واریانس استخراج شده (AVE) برای هر یک از سازه­ های مدل، بیشتر از 0/5 و مقادیر ضریب پایایی ترکیبی (CR)، بیشتر از 0/7 بدست آمد که نشان دهنده عملکرد مناسب بخشاندازه­ گیریمدلاست. بر اساس نتایج بدست آمده،عوامل فرهنگ ­سازی در سطح ملی و محلی، نهادی، سیاست گذاری و برنامه­ ریزی، مداخلات بازار و زیرساختی، آموزشی و ترویجی، حمایتی و تحقیق و توسعه به ترتیب موثرترین پیش برنده های توسعه کشاورزی حفاظتی هستند.

کلیدواژه ها:

منابع طبیعی ، تولید پایدار ، کشاورزی حفاظتی ، ایران