بررسی اثر معیار پوشش گیاهی در بیابانزایی منطقه نجم آباد استان البرز

هدف از انجام این تحقیق ارزیابی شدت بیابان زایی معیار پوشش گیاهی با استفاده از مدل ایرانی ارزیابی بیابانزایی (IMDPA) در منطقه نجم آباد استان البرز میباشد. پس از مطالعات اولیه، بازدیدهای صحرایی و جمع آوری داده های مورد نیاز، 3 شاخص برای ارزیابی بیابان زایی معیار پوشش گیاهی انتخاب شدند. سپس با استفاده از دستورالعمل مدل مذکور امتیازات هر شاخص مشخص و ارزش معیار پوشش گیاهی با محاسبه میانگین هندسی امتیاز شاخصهای آن مشخص گردیده و با رویهمگذاری و تلفیق لایه های رستری شاخصهای مذکور نقشه ی بیابانزایی این معیار هم به دست آمد. نتایج حاصل از این ارزیابی نشان میدهد که متوسط وزنی امتیاز بیابانزایی پوشش گیاهی برای کل منطقه 3/33 و لذا وضعیت بیابانزایی آن شدید است. بیابانزایی شاخص وضعیت پوشش گیاهی با امتیاز 3/4 خیلی شدید، بیابانزایی شاخص تجدید حیات پوشش با امتیاز 2/9 شدید و بیابان زایی شاخص بهره برداری از پوشش گیاهی با ارزش عددی 3/7 خیلی شدید است و این شاخص بیشترین نقش را در افزایش میزان امتیاز این معیار و بیابانزایی آن داشته است. با توجه به نتایج مذکور بهرهبرداری مفرط از پوشش گیاهی که در منطقه به صورت چرای بی رویه دیده میشود و نیز وضعیت نامناسب پوشش گیاهی که به صورت درصد پوشش اندک و محدود و حضور زیاد گیاهان یکساله و هرز در ترکیب گیاهی است، همچنین ناچیز بودن تجدید حیات طبیعی پوشش گیاهی (که از دلایل آنها هم چرای بیش از حد دام است)، مهمترین عوامل بیابانزایی در بخش پوشش گیاهی در منطقه است.

کلیدواژه ها:

مدل IMDPA ، نجم آباد ، بیابانزایی ، پوشش گیاهی ، تجدید حیات ، بهره برداری ، وضعیت پوشش گیاهی