بررسی نگرش و علل تمایل مردم به مصرف و خرید فرآورده های لبنی فله ای - مطالعه موردی در شهر قزوین

فروش شیر خام به ویژه در مراکز عرضه لبنیات سنتی در بسیاری از نقاط دنیا ممنوع است. علیرغم آگاهی مردم ازخطرات مصرف فرآورده های لبنی فله ای شاهد افزایش فزایده مراکز فروش این فرآورده ها در سطح شهرهای کشورمانهستیم. هدف از این مطالعه، تعیین ترجیحات مصرفی انواع شیر موجود در شهر قزوین یعنی شیر های فله ای و شیرهای بسته بندی شده (شیر های پاستوریزه و استریلیزه) بوده است. اطلاعات مورد استفاده در این مطالعه، از طریق200 پرسشنامه که در سال 1396 در شهر قزوین تکمیل شده است، جمع آوری شده است. روش نمونه گیری تصادفیساده بوده که برای بهترین گزینش در زمان بندی متفاوت انجام شده است یعنی در سه بازه زمانی صبح، ظهر و عصرانجام تا طیف گسترده تری را شامل شود. پاسخ گویان تمایل بیشتری به خرید شیر فله داشتند. حدود 45 درصد ازآنان تمایل زیاد و خیلی زیادی را نشان دادند که در مقابل، 38 درصد تمایل کم و خیلی کمی داشتند. جوابپاسخگویان به سوال دوم در مورد میزان تمایل به خرید شیر پاستوریزه و استریلیزه در راستای سوال قبلی بود بهنحوی که حدود 44 درصد تمایل کمی به خرید داشتند و تنها 23 درصد تمایل بیشتری به خرید شیرهای پاستوریزهو استریلیزه داشتند و میزان 33.5 درصد از پاسخ ممتنع به این سوال نشان از سردرگمی و تردید پاسخگویان دارد.جالب آنکه 36 درصد از آنان کیفیت تغذیه ای و بهداشتی شیرهای پاستوریزه و استریلیزه را غیر قابل قبول می دانستندکه نشان از بی اعتمادی آنان به سیستم تولید و بسته بندی شیرهای صنعتی بوده است. علی رغم این بی اعتمادی،75 درصد از پاسخگویان آگاه بودند که مصرف شیر خام و فله ای احتمال بروز بیماری هایی مانند تب مالت را افزایشخواهد داد و شاید ترس مواد شیمیایی مورد استفاده در فرآیند پاستوریزه کردن و استریلیزه چنان در آنها قوت گرفتهکه علی رغم آگاهی از احتمال به ابتلای تب مالت، باز هم تمایل آنها به استفاده از شیرهای فله ای بالاتر بوده است.بااین وجود اکثر پاسخگویان عدم وجود آلودگی میکروبی و شیمیایی را در مطلوبیت شیر موثر میدانند. بیش از نیمیاز پاسخ گویان طعم و بوی مناسب را در مطلوبیت شیر مهم می دانستند و بسیاری از آنان (85 درصد) تاکید کردندکه عدم افزودنی در مطلوبیت شیر بسیار موثر است. اکثرا حرارت دادن شیر را بسیار مهم و قابل توصیه می دانستند.علاوه بر ویژگی های کیفی در تولید و فرآوری شیر، عوامل اقتصادی نیز در خرید شیر مهم هستند. در این تحقیقبیش از نیمی از پاسخگویان عامل قیمت و حدود 60 درصد نیز دسترسی در بازار را در مطلوبیت شیر موثر می دانستند.

کلیدواژه ها:

ترجیحات مصرف کننده ، شیر فله ، سلامت و بهداشت غذایی ، قزوین