بررسی جنبه های زیست محیطی استفاده از آب بر روی دریاچه ارومیه با استفاده از GIS و RS

در سالهای اخیر پدیده خشکسالی، احداث سدهای متعدد در مسیر رودخانه های منتهی به دریاچه ارومیه و افزایش سطح زیر کشت و مصرف روز افزون آبهای سطحی و زیرزمینی برای آبیاری؛ باعث کاهش ورود آب به دریاچه ارومیه شده است. این عوامل و در راس آنها استفاده از آب زیر زمینی در اطراف دریاچه ارومیه برای آبیاری، باعث به وجود آمدن یک سری مشکلات زیست محیطی گردیده است. در این تحقیق با استفاده امکانات سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از راه دور به این قضیه پرداخته شد. نتایج بررسی نشان داد که استفاده از آب برای آبیاری، جریان رودخانه را به سمت دریا را کاهش داده و باعث تسریع شوری خاک اطراف می گردد. از سال 1373 تا 1383 حدود 3100 هکتار به زمینهای شور اطراف اضافه شده است. بررسی هدایت الکتریکی آبهای زیرزمینی نشان داد که خطر شوری در 9067 هکتار از زمینهای اطراف متوسط، در 18183 هکتار زیاد و در 11070 هکتار بسیار زیاد است. عدم انطباق نقشه های شوری خاک با نقشه های شوری آب های زیر زمینی بیانگر این واقعیت است که علت اصلی شوری خاکها در این منطقه استفاده از آبهای زیر زمینی برای آبیاری است. پمپاژ بیش از حد آب باعث می گردد که تعادل آب شور و شیرین بهم خورده و آب شور پیشروی نماید. این عمل باعث گردیده که زمینهای شور در سالهای اخیر افزایش یابد. این قضیه در شرق و بویژه در شمالشرق منطقه مورد مطالعه مشهود است

کلیدواژه ها:

دریاچه ارومیه ، شوری ، هدایت الکتریکی ، سیستم اطلاعات جغرافیایی