پلئاس و ملیزاند، داستانی متاثر از زال و رودابه

مطالعات تطبیقی و بررسی رابطه متون برمبنای نظریه های مختلف، از جمله موضوعات رایج و مورد توجهی است کهامروزه بسیاری از محققان و پژوهشگران را به خود جذب کرده است. از جمله این نظریات، نظریه ترامتنیت ژن است کهدارای بخش های مختلفی چون: بینامتنیت، سرمتنیت، پیرامتنیت، فرامتنیت و بیش متنیت می باشد. با استفاده از ایننظریه می توان به رابطه یک متن با متون دیگر پی برد. هدف مقاله حاضر، بررسی تطبیقی نمایش نامه پلئاس و ملیزاند اثرموریس مترلینک بلژیکی و زال و رودابه؛ یکی از داستان های شاهنامه فردوسی، بر مبنای بیش متنیت ژنت است. روشتحقیق در این مقاله توصیفی تحلیلی و از نوع کتابخانه ای است. از منظر این دیدگاه، یافته های پژوهش حاضر نشانمی دهد، علیرغم اینکه این دو داستان، داستان هایی متفاوت هستند، شباهت های بسیاری در این دو؛ هم چون، عشقممنوعه، زیبایی خاص و بلند بودن غیرطبیعی موهای رودابه و ملیزاند، کاردانی سام نریمان و پادشاه آرکل و غیره، می تواندید که به خوبی آگاهی مترلینک به داستان زال و رودابه و تاثیر او از فردوسی را نشان می دهد. طبق نظر ژنت، با توجه بهاینکه دو داستان، تفاوت هایی با یکدیگر دارند، می توان گفت که رابطه آن ها بینامتنی نیست؛ بلکه دو داستان دارایرابطه ای بیش متنی و از نوع تراگونگی یا تغییر هستند.

کلیدواژه ها:

پلئاس و ملیزاند ، زال و رودابه ، ژن ، ترامتنیت ، بیش متنیت