بررسی تحولات کاربری اراضی کشاورزی در چشم انداز روستایی گیلان با تاکید بر شهرستان تالش

کشت برنج بعنوان محصول اصلی و سنتی, تا سه دهه پیش بتدریج چشم انداز غالب کشاورزی گیلان را تشکیل می داد, شرایط مناسب طبیعی, از جمله آب و هوا و خاک مناسب سبب شد تا روستاییان با تغییر کشت های قدیمی تر و جنگل زدایی, اراضی شالیزار را گسترش دهند. اما دو ده ه پس از اصلاحات ارضی بتدرج با خرد شدن شالیزارها براثر قانون ارث, بازده و عملکرد شالیزارهای برنج رو به کاهش نهاد. از سوی دیگر, .با گسترش شهرنشینی و افزایش جمعیت و توسعه فعالیهای خدماتی و گردشگری, توجه به اراضی کشاورزی و تغییرکاربری آنها به کاربری های مسکونی, تجاری و توریستی را تشدید نمود. از سوی دیگر, اجرای طرهای کالبدی مانند طرح هادی روستایی و طرح های جامع و تفصیلی شهرها نیز زمینه تغییر کاربری اراضی کشاورزی را بیش از پیش فراهم نمود. در جلگه باریک و شکننده تالش, قطعات خرد زراعی(بویژه در حواشی شهرها و روستاها) تغییر کاربری اراضی کشاورزی با تغییر الگوی کشت بعنوان رویکردی خودجوش همراه گردید و طی دو دهه ی اخیر, در روستاهای شمال تالش, براساس مزیت نسبی ناحیه, به تغییر الگوی کشت روی آورده اند. این تحقیق با بهره گیری از منابع اسنادی, داده های سرشماری های کشاورزی و یافته های تصاویر ماهواره ای به بررسی اثرات این رویکرد بعنوان ضلع سوم تغییر چشم انداز کشاورزی ناحیه می پردازد که می تواند اضلاع دیگر آن یعنی تثبیت کشت سنتی و تغییر کاربری اراضی را تحت تاثیر قرار دهد.

کلیدواژه ها:

تغییرکاربری اراضی کشاورزی ، باغهای کیوی ، تغییر شیوه کشت ، جلگه گیلان ، شهرستان تالش