بررسی تحلیلی واقعه تاریخی غدیر خم در آرای حنابله

واقعه غدیر یک حقیقت تاریخی است که پیامبراکرم(ص) از طرف خداوند مامور ابلاغ اکمال رسالت خود شد و علی (ع) را به عنوان جانشین پس از خود معرفی کرد تا رسالت و خاتمیت نبوی در گرو امامت استمرار یابد و بشریت با بکار بستن آموزهOهای غدیر به رستگاری برسد. غدیر سرچشمه کامل کننده دین الهی و نقطه عطف رکن امامت و ولایت است. متاسفانه در طول تاریخ به سبب مسائل سیاسی اجتماعی و فکری، از سوی برخی از محدثان و دانشمندان اهل سنت این واقعه مهم تاریخی به چالش کشیده شد به طوری که به تفسیر و توجیه آن پرداختهOاند. احمدبنOحنبل م241ق) از اصحاب حدیث و موسس مذهب حنبلی، افزون بر احترام به اهل بیت (ع) به ویژه نسبت به امیر المومنین علی (ع)، به نقل فضائل ایشان، از جمله واقعه غدیر پرداخت که در کتاب مسند و فضائل الصحابه وی مشهود است. افزون بر نقل احادیث اهلبیت(ع)، وی با طرح تربیع به وحدت مسلمانان کمک کرد. در مقابل این حسن مطلع، خروجی این مذهب به سلفیه ختم گردید؛ سلفیانی که علی رغم ادعای پیروی از احمد بن حنبل، افرادی معاند و مغرض نسبت به علی(ع) بودند و حتی به انکار واقعه غدیر خم و نزول آیات مرتبط با آن حضرت پرداختند؛ ولی برخی از علمای حنبلی با این دیدگاه انحرافی سلفیان به مخالفت پرداختند. در این پژوهش به بررسی سیر این واقعه تاریخی نزد حنابله پرداخته شده، و به این نتیجه رسیده که به سبب اغراض سیاسی اجتماعی و فکری، در طول زمان تلاش بسیاری شده تا این واقعه تاریخی به فراموشی سپرده شود؛ اما پیروان مکتب اهل بیت(ع) همیشه آن را زنده نگه داشتهOاند.

کلیدواژه ها:

غدیر ، خم ، احمد بن حنبل ، حنابله ، اهل بیت ، امیرالمومنین (ع) ، ولایت ، سلفیان