کیفیت، زیبایی، معماری

کیفیت در معماری را می توان از دغدغه های اصلی هر طراح فضا به شمار آورد. در صورت تامین کیفیت یک فضا می توان امیدوار بود که فضا بتواند به پایداری دست یابد؛ چرا که برای حصول این ویژگی باید به تمامی سطوح نیازهای فردی انسان توجه شود و درصدد برآورده کردن نیازها برآمد. زیبایی به عنوان یکی از ارکان اصلی معماری و از نیازهای بشری است. در نتیجه این نوشتار برآن است تا با شناخت کیفیت و ارتباط آن با زیبایی و سپس کیفیت زیبایی در معماری به یکی از ساحات کیفیت در معماری اشاره نماید. در این نوشتار ابتدا به تعریف کیفیت پرداخته و سپس به طبقه بندی کیفیات از نگاه جان لاک اشاره شده است. در این طبقه بندی کیفیات به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم می شود. کیفیات اولیه را می توان کیفیات عینی و وابسته به شی دانست؛ و کیفیت ثانویه وابسته به هر دو عنصر یعنی ناظر و شی است و تنها وابسته به شی نیست. در این مرحله باید دانست که زیبایی شناسی جزو کدام یک از دسته های مذکور است. آیا وابسته به شی است و طراح می تواند با انتظام و الگویی خاص، یک جسم زیبا بیافریند و یا لازم است خواسته های شخص مخاطب را در اولویت طراحی قرار دهد برای پاسخ به این پرسش به نظریه های زیبایی شناسانه در معماری پرداخته می شود؛ چراکه آگاهی از نحوه ارتباط فرد با محیط و چگونگی ادراک آن مدنظر است. در این راستا زیبایی شناسی معماری مورد مطالعه قرارگرفته و دیدگاه های مطرح در این حوزه ارائه شده است. سپس به بررسی زیبایی به عنوان یک کیفیت در ادراک محیط معماری پرداخته شده است. با بررسی مطالعات، این نتیجه حاصل شد که زیبایی در معماری بیش از آن که وابسته به خود محیط باشد؛ به مخاطب محیط وابسته است. در نتیجه باتوجه به این که حصول زیبایی در بنا یکی از شروط تامین کیفیت است، لازم است به خواسته ها، تمایلات و ترجیحات فردی استفاده کننده از فضا توجه شود.

کلیدواژه ها:

کیفیت ، معماری ، زیبایی ، کیفیت ثانویه.