مروری بر آخرین اپیدمی بیماری های نوپدید و بازپدید در منطقه خاورمیانه

بیماری های عفونی نوپدید و بازپدید در حال گسترش هستند و مشکل بسیار جدی برای برنامه های آتی کنترل بیماری ها هستند و واقعیت عریان آنست که جهان آماده پاسخ درست به این اپیدمی ها نیست.نوپدیدی ( Emerging )را در مورد بیماریهای عفونی که برای اولین بار در سطح جهان، منطقه یا جمعیت جدیدی عارض می شوند و یا عوامل عفونت زایی که قبلا وجود داشته ولی اخیرا از حدت بیشتری برخوردار گردیده و یا دستخوش مقاومت دارویی واقع شده اند و همچنین بیمار یهای عفونی که بر وسعت جغرافیایی آنها افزوده شده است به کار می برند . بر اساس این تعریف در حال حاضر با بیش از 40 بیماری عفونی نوپدید، مواجه هستیم که هریک از آن ها با توجه به نوع، وسعت و شدت تهدیدی که ایجاد کرده است و نیز بر این پایه که جامعه هدف خود را از بین انسان ها، حیوانات، نباتات و یا هر سه انتخاب نموده است از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد . برخی از بیماریهایی که چندین دهه در آفریقا و آسیا خاموش بوده اند به یکباره باعث مرگ چندین نفر می شوند و احتمال تحت الشعاع قرار گرفتن دنیا از بیماری های عفونی نوپدید و بازپدید بسیار زیاد است .نوپدیدی و بازپدیدی زئونوزها در هر دو گروه کشورهای پیشرفته و در حال پیشرفت، در اثر بعضی از عوامل زئونوز با ماهیت بیماریزای جدید یا به عنوان عوامل بیماریزای از قبل شناخته شده ولی گزارش نشده به ظهور رسیده است و علاوه بر آن گاهی عوامل زئونوتیک شناخته شده، بعد از سال ها عدم ظهور در مناطقی، مجددا ظاهر شده اند. منطقه خاورمیانه ویژگی های گوناگونی دارد که این منطقه را از دیگر مناطق متمایز می کند، کهن ترین تمدن ها و ادیان بزرگ جهانی در این سرزمین پدید آمده و گسترش یافته اند؛ از سوی دیگر، تلاقی قاره های آسیا، اروپا و آفریقا در امتداد دریای مدیترانه و دریای سرخ، موجب پیدایش یکی از بزرگ ترین برخوردهای انسان و طبیعت در جهان شده است. منطقه خاورمیانه به عنوان کانون انرژی جهان در سراسر قرن بیستم، از یک سو تامین کننده بخش عمده ای از انرژی جهان به شمار می رفت و از سوی دیگر کانون برخی از بحران ها و تنش هایی بوده است که عمدتا ناشی از حضور اسرائیل و مطامع برخی از قدرت های بزرگ به ویژه ایالات متحده امریکا می باشد که تاثیرات آنها اغلب از سطوح منطقه ای فراتر می رفته است. این تنش ها و بحران ها خواسته یا ناخواسته سبب بروز بیماریهای نوپدید یا بازپید به شکل اپیدمی در برخی کشورها شده اند.با توجه به قرارگیری ایران در منطقه خاورمیانه و لزوم هوشیاری دربرابر تهدیدات مطالعه این بیماری ها بسیار مهم تلقی می شود.در این مطالعه اپیدیمی های مهم و خطرناک از نظر سبب شناسی و بیماری زایی بررسی شده و راه های پیشگیری کنترل و مقابله با آنها نیز مورد بحث قرار داده شده است.

کلیدواژه ها:

نوپدید ، بازپدید ، زئونوز ، بیماری