تداوم سنتی نماد شاخ بز کوهی در معماری آغاز ایلامی تا عصر حاضر(پژوهشی مردم شناختی بر نماد شاخ در روستای گرگ شهرستان کهگیلویه)

یکی از روش های مهم انتقال مفاهیم فرهنگی در جنبه های مختلف زندگی بشری، استفاده از نماد و نشانه است. این نشانه های پذیرفته شده که بیانگر تفکر فرهنگی حاکم بر جامعه است، در شکل های مختلف در یافته های مختلف هنری همانند مهره اثر مهر و معماری متبلور می گردد. در بررسی نمادشناسی جوامع مختلف باستانی یکی از این نمادها شاخ است که نشان از قدرت، حاکمیت و پرستش آن در برخی جوامع دارد. در فرهنگ های باستانی ایران استفاده از نماد شاخ در دوره های مختلف نیز دیده شده است، با این وجود تاکنون سیر تحول نمادین آن مورد پژوهش قرار نگرفته است. در این پژوهش نماد شاخ در دوره آغاز ایلامی در بخش معماری بررسی و با نمونه های کنونی آن در منطقه ی کوه گیلویه در جنوب غربی ایران مورد مطالعه تطبیقی قرار می گیرد. باید اذعان داشت که سهم این منطقه از پژوهش در خصوص فرهنگ و تمدن ایلام بسیار اندک است. مهمترین هدف این پژوهش بررسی و مطالعه نقش اندیشه و تفکر استفاده از شاخ براساس مطالعات مردم - شناسی کنونی، در دوره آغاز ایلامی است. مهمترین پرسش این پژوهش آن است که تا چه اندازه استفاده از شاخ به عنوان نماد در فضاهای معماری جامعه امروزی با سده های پیشین تا دوره آغاز ایلامی) یکسان است که براساس این شناخت، بتوان جوامع باستان را بازشناسی نمود روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است و نتایج این پژوهش با بهره بردن از داده های باستان شناختی و مردم شناختی و قوم نگاری انجام شده است. براساس نتایج این پژوهش، شاخ در باور و فرهنگ روستای گرگ در استان کهگیلویه و بویراحمد، نماد متافیزیکی- اهورایی، خیر، قدرت، حاکمیت و اقتدار است که در باور جوامع و تبلور آن در معماری حاضر، نقش قدرت و خان سالاری داشته است و براین اساس، احتمالا شاخ در فرهنگ معماری دوره عیلامی دارای چنین معنا و مفهومی بوده است

کلیدواژه ها:

نمادشناسی ، شاخ بز کوهی ، معماری ، مردم شناسی روستای گرک.