پژوهشی در آثار شیشه ای دوره اشکانی شوش

همزمان با دوره اشکانی و با کشف روش دمیدن در سوریه، در صنعت شیشه گری تحولی چشم گیر اتفاق افتاد که باعث فراگیر شدن این صنعت شد. در کاوشهای شوش نیز تعداد قابل توجهی آثار شیشه ای دوره اشکانی یافت شده است. در این پژوهش سعی شده به مطالعه این آثار که در موزه ایران باستان و قلعه شوش نگهداری می شوند)، به صورت توصیفی - تحلیلی پرداخته شود. این اشیاء شامل ظروف ویژه مواد دارویی و آرایشی، پیاله، جام، در پوش، سردوک های نخ ریسی و ... هستند. فن آوری ساخت آنها به روش دمیده آزاد، دمیده در قالب و قالب گلی بوده است که نشان میدهد هر چند در دوره اشکانی تکنیک دمیدن رایج شده بود اما هنوز از روش های قدیمی تر نیز جهت ساخت شیشه استفاده می کردند. تزئینات شیشه های مورد مطالعه به صورت قالبی، نوارهای افزوده، خطوط زیگزاگی، نقوش نیشگونی، نقاشی و ترصیع انجام شده است. از پرسش ها و اهداف اساسی این پژوهش می توان به مقایسه این آثار با یافته های سایر محوطه های هم زمان، محل تولید نمونه ها، ارتباطات تجاری، و کاربرد آنها اشاره کرد. لازم به توضیح است که یافته های شیشه ای شوش قابل مقایسه با سایر نمونه های شیشه ای کشف شده در محوطههای دشت خوزستان، ایران، میان رودان، سوریه و مصر است. هر چند که تبادلات تجاری در دوره اشکانی میان این منطقه و دیگر محوطه ها مثل نواحی شرقی مدیترانه قطعا برقرار بوده، اما به احتمال زیاد این نمونه ها با وجود اینکه از لحاظ تکنیک، تزئین و شکل با آثار نواحی غربی در بسیار مشابه هستند ولی در خود محل تولید شده اند. لازم به ذکر است که این آثار کمتر جنبه تجملاتی داشته و بیشتر کاربرد روزمره داشته اند.

کلیدواژه ها:

شیشه ، شوش ، اشکانی ، دمیده آزاد ، خوزستان