بررسی تاثیر کودهای آلی و بیولوژیک بر صفات کمی و کیفی زعفران (Crocus sativus L) در شرایط اقلیمی اردبیل

در سال­های اخیر جهت تولید محصولات سالم و کاهش مشکلات زیست­محیطی، از کودهای آلی و زیستی برای افزایش حاصلخیزی خاک، رفع نیاز  تغذیه­ای و افزایش رشد گیاهان استفاده می­شود. به­منظور بررسی تاثیر کودهای آلی و زیستی  بر صفات کمی و کیفی زعفران آزمایشی در دو سال زراعی 95- 1394 و 96- 1395 به­صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل اجرا شد. کرت­های اصلی شامل کودهای آلی در سه سطح شاهد، ورمی­کمپوست (10 تن در هکتار) و کود دامی (25 تن در هکتار) و کرت­های فرعی شامل کودهای زیستی در تلقیح با بنه و مخلوط با آب آبیاری در پنج سطح شاهد، ازتوباکتر (Azotobacter sp.PTCC 1658)، سودوموناس آیروژینوس (Pseudomonaaeroginosa)و باسیلوس سوبتیلیس (Bacillus subtilis) و تلفیق آن­ها (Azotobacter sp.PTCC 1658 + Bacillus subtilis +Pseudomonaaeroginosa  ) بودند. نتایج نشان داد که برهمکنش کودهای آلی و زیستی سبب افزایش معنی دار صفات وزن تر گل، عملکرد خشک و تر کلاله و خامه و ترکیبات کیفی شامل کروسین (عامل ایجاد رنگ)، پیکروکروسین (عامل ایجاد طعم) و سافرانال (عامل ایجاد عطر) نسبت به تیمار شاهد گردید. کاربرد کود دامی و ورمی­کمپوست همراه با کاربرد تلفیقی کودهای زیستی (ازتوباکتر، سودوموناس آیروژینوسو باسیلوس سوبتیلیس) عملکرد خشک کلاله را از 86/0 کیلوگرم در هکتار در تیمار شاهد، بترتیب به 93/2 و 70/2کیلوگرم در هکتار در تیمارهای مذکور افزایش داد. همچنین کود دامی همراه با کاربرد توام کودهای زیستی، میزان پیکروکروسین، سافرانال و کروسین را به­ترتیب 73، 77 و 83 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. با توجه به نتایج این آزمایش، کاربرد توام کودهای آلی و زیستی ضمن کاهش آلودگی­های زیست محیطی، می تواند از طریق اثرات هم­افزایی باعث افزایش معنی­دار عملکرد کمی و کیفی زعفران شود.

کلیدواژه ها:

ازتوباکتر ، باسیلوس سوبتلیس ، سافرانال ، سودوموناس آیروژینوس ، کود دامی ، ورمی کمپوست