مطالعه تطبیقی داستان حضرت آدم (ع) در متون عرفانی و مقایسه میزان تاثیرپذیری آنها از متون مقدس

با توجه به اهمیت داستان هایی که ریشه در حقیقت دارند و اقبال نویسندگان و مخاطبان به آنها در طول تاریخ، در این پژوهش بازتاب داستان خلقت حضرت آدم (ع) و حوا در متون عرفانی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. به این منظور از متون عرفانی نثر، کتاب های ارزشمند مرصادالعباد، کشف المحجوب و رساله قشیریه مورد توجه جدی تری قرار گرفته اند هرچند در ذیل برخی مباحث گذرا به کشف الاسرار، فیه ما فیه و روح الارواح نیز استناد شده است. در این پژوهش ابتدا اشارات مربوط به داستان حضرت آدم (ع) از سه متن یاد شده استخراج شده و سپس با یکدیگر و با قرآن و تورات مورد مقایسه و تطبیق قرار گرفته اند. این مقاله درسه موضوع اصلی خلقت آدم، گناه آدم و هبوط در زیرشاخه هایی چون خلقت حوا و عکس العمل ملائکه و ابلیس نسبت به آنها، چند و چون گناهی که از ایشان سر زد و... بسط داده شده است. هدف اصلی از این پژوهش، مقایسه میزان نفوذ دو منبع اصلی این داستان یعنی قرآن و تورات در متون عرفانی اسلامی است. می توان گفت در همه موارد بجز خلقت حوا و نحوه فریب خوردن آدم و حوا متون عرفانی ما با قرآن مطابقت دارد و البته در جزئیاتی چون نوع میوه و یا کالبد مار و طاوس برای ابلیس نیز به داستان پردازی های تورات اقبال نشان داده شده است.

کلیدواژه ها:

داستان آدم و حوا ، متون عرفانی ، متون مقدس