معیارهای موثر بر گزینش و ثبت مشاهیر شاعران در تذکره ها(با تکیه بر دوره ی قاجار)

در طول تاریخ زبان و ادب فارسی، افرادی از مناصب و مشاغل مختلف، در صدد جمع آوری شعر شاعران و نوشتن ترجمه ی زندگی آنان بر آمدند و اگر همت ایشان نبود، امروز از حال بیش تر، بلکه تمامی شاعران گذشته، بی خبر بودیم. این گروه با تالیف کتب شرح حال شعرا که در اصطلاح تذکره نامیده می شود - سهم بزرگی در یادمان مشاهیر شعرا دارند. رونق تذکره - نویسی فارسی در دوره ی قاجار و اهتمام پادشاهان و شاهزادگان به این امر و نیز تحولات ایجاد شده، موجب شد که تعداد تذکره های این دوره نسبت به دوره های قبل، قابل توجه باشد. این ها نشان از ضرورت و اهمیت بررسی تذکره های این دوره دارد. با این همه، مشکلات تحقیق و تالیف در گذشته، بر کسی پوشیده نیست و با وجود مشکلات و موانع، بدیهی است که انگیزه های ویژه ای موجب شده که افرادی به این مهم، اقدام کنند. در این پژوهش، اهداف و انگیزه های تذکره نویسان دورهی قاجار، از جمع آوری و ثبت شرح حال و نمونه اشعار شاعران، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاکی از آنست که حفظ نام و آثار شعرا، تکمله نویسی و نیز انتقاد، مهم ترین سائقه های تذکره نویسان این دوره، در تالیف آثارشان بوده است. پژوهش توصیفی مقایسه ای بوده و به روش کتابخانه ای انجام شده است

کلیدواژه ها:

تذکره نویسی فارسی ، انگیزه ها ، دوره ی قاجار