سیرالولیاء؛ مستندترین تذکره در شرح احوال مشایخ سلسله چشتیه

استقرار نخستین طریقه های صوفیه از جمله چشتیه و سهروردیه در شبه قاره هند همزمان با فتح دهلی و تشکیل سلطنت سلاطین دهلی بود. در دوره اوج اقتدار سلاطین دهلی )سده هفتم و هشتم هجری( سلسله چشتیه نیز نفوذ معنوی زیادی داشته و از گروه های تاثیرگذار در حوادث سیاسی و اجتماعی بود. همچنین، چشتیه در ترویج اسلام یکی از تاثیرگذارترین سلسله های صوفیه در هند بوده است. علاوه بر این، مشایخ و مریدان این طریقت با تالیف آثار متعددی درباره این سلسله در تجدید روابط فرهنگی بین دو کشور، نقش مهمی در گسترش زبان فارسی در شبه قاره هند ایفا کردند. یکی از این آثار ارزشمند کتاب تالیف سید محمد بن سید نور الدین مبارک علوی کرمانی معروف به میرخرد است که در قرن هشتم هجری سیرالاولیاء تحریر یافت. کتاب مذکور و معرفی آن از این جهت اهمیت دارد که از یک سو، موسس سلسله چشتیه و مولف این تذکره هر دو اصالتا ایرانی هستند و از دیگر سو، این تذکره نسبت به کتب دیگر هم از فضل تقدم برخوردار بوده و هم از جهت سندیت از دیگر کتب معتبرتر است. از این رو، این مقاله ابتدا به معرفی اجمالی این طریقت پرداخته و سپس با بیان شرح حال نویسنده به تحلیل محتوایی اثر وی می پردازد.

کلیدواژه ها:

تذکره سیرالاولیاء ، فرقه چشتیه ، عرفان ، تصوف ، میرخرد.