رفتارسنجی دستگاه های گرانی سنج نسبی سازمان نقشه برداری کشوربر اساس نتایج مشاهدات دوازده ساله بر روی خط کالیبراسیون ملی

علیرغم وجود یک سیستم الاستیک کوارتز بسیار پایدار در دستگاه های گرانی سنج نسبی جدید نظیر CG-5، اندازه گیری اختلاف گرانی دقیق بین نقاط بدلیل تغییرات هرچند اندک خواص الاستیک فنر، رانه دستگاهی بلندمدت )Long-term drift(، تغییرات ولتاژ منبع باتری مورد استفاده ودیگر موارد نیازمند تنظیم و کالیبره کردن منظم و دوره ای است. برای این منظور باید دو تست استاتیک و دینامیک قبل از اندازه گیریهای میدانی انجام شده و رفتار دستگاه ها گرانی سنج نسبی به طور مرتب و دقیق بررسی گردد. تست استاتیک معموال با انجام مشاهدات پیوسته بر روی یک ایستگاه پایدار صورت گرفته ولی در تست دینامیک دستگاه ها با انتخاب ایستگاه هایی با اختالف گرانی مناسب بصورت نسبی نسبت به هم و یا در صورت مشخص بودن مقدار گرانی مطلق بر روی ایستگاه های خط کالیبراسیون بصورت مطلق در بازه گرانی موردنظر کالیبره میشوند. کالیبراسیون دستگاه های گرانیسنج نسبی از این نظر حائز اهمیت است که از خطای سیستماتیک مقیاس در مشاهدات مربوطه جلوگیری مینماید. در ایران نیز با توجه به ایجاد و گسترش شبکه و داده های گرانیسنجی توسط سازمان نقشه برداری کشور، رفتار دستگاه های گرانی سنج نسبی CG-3M و CG-5 مورد استفاده در جمعآوری داده ها بصورت مرتب بررسی شده که در این تحقیق نتایج مربوط به مشاهدات دوازده ساله دستگاه های اشاره شده بر روی خط کالیبراسیون ملی ارائه شده است. با بررسیهای انجام شده دقت مقادیر ضریب کالیبراسیون میانگین هر دستگاه در سالهای مختلف به روش میانگینگیری وزندار برابر 6-18 ppm تعیین میگردد. اعمال ضریب کالیبراسیون محاسبه شده در شبکه درجه یک گرانی باعث بهبود خطای بست شده است

کلیدواژه ها:

گرانی سنجی ، دستگاه گرانیسنج نسبی ، خط کالیبراسیون ملی ، تست استاتیک و تست دینامیک.