تدوین و اولویت بندی راهبردهای توسعه اتوبوس رانی در کلان شهر اهواز

روندرشدشتابانکلانشهرهادرجهان،توامباافزایشجمعیتدراینشهرها،مشکلاتمتعددیرامانندمعضلترافیکواختلالدرسامانهحمل ونقلدرون شهریبهوجودآوردهاست.ازاین رو،معضلمذکورازچالش هایاساسیفرارویبرنامه ریزیشهریدراواخرقرنبیستمبودهکهبردستیابیبهاهدافتوسعهپایدارشهریتاثیر منفیگذاشتهاست.افزایشسریعوسایلحمل ونقلموتوریبه ویژهاتومبیلواستفادهزیادازآندرشهرهایکشورومشخصادرکلان شهراهوازهمراهبارشدجمعیت،گسترشبی رویهآن، مهاجرت­های فزایندهونیزعدمبرنامه ریزی هایعلمیوجامعومشکلاتعدیدهسیستمحمل ونقلعمومیباعثبروزمشکلاتینظیرآلودگی هایشدیدزیست محیطی،تراکم هایترافیکیزیادوخسته کننده،اتلافزیادوقتشهروندان،مصرفبیش ازحدانرژی،ناامنیمسیرهاوتصادفاتشدهوزندگیدراینکلان شهر رادشواروازنظررفاهوآسایشدچارتنزلکردهاست. با عنایت به موارد مطرح شده؛ پژوهش حاضر باهدف شناسایی و اولویت بندی راهبردهای توسعه اتوبوس رانی در کلان شهر اهواز تدوین شده است. رویکرد حاکم بر این پژوهش، توسعه­ای - کاربردی و روش تحقیق به شیوه توصیفی، تحلیلی و پیمایشی است. بر مبنای مدل بررسی و تجزیه وتحلیلموقعیتSWOT (نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید)، شناخت و ارزیابی وضع موجود صورت گرفت و پس ازآن با توجه به معیارهای شناسایی شده، اقدام به تدوین استراتژی­های چهارگانه شد. درنهایت با استفاده از تکنیک تصمیم گیری چند معیاره FDEMATEL اقدام به اولویت بندی راهبردها شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که راهبردهای: (1) الزام و تعهد دولت به تامین اعتبارات موردنیاز در راستای قانون توسعه حمل ونقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت؛ (2) فراهمنمودنبسترلازمو تسریع در اجرایمدیریت یکپارچهشهری؛ (3) تعریف طرح­های درآمدزا باهدف توانمندسازیافزایشدرآمدسازمان و ایجاد منابع درآمدی جایگزین روش های متداول موجود در شهرداری به جای افزایش و فروش تراکم و …؛ (4) اعمال مدیریتیکپارچهحمل ونقلوترافیکشهرى(مدیریتبرسفرهایشهری؛مدیریتبرپارکینگ ها؛ مدیریتناوگانیوشبکهحمل ونقلعمومی؛مدیریتبرفرهنگ سازی ترافیک؛ مدیریت برشهرسازی؛ مدیریتبراورژانس ها؛مدیریتشبکهترافیک؛مدیریتبراستانداردسازی،نصبونگهداریخدمات ترافیکی؛مدیریتمکانیزهترافیک؛مدیریتبرمهندسیترافیک؛مدیریتبرتحقیقوتوسعه)؛ (5) شناختاثرات متقابلحمل ونقلباابعادمختلفجامعه(اقتصادی،اجتماعیوزیست محیطی) و برقراری تعادل بین این ابعاد در جهت دسترسی به حمل ونقل پایدار؛ و (6) توسعه سیستم های حمل ونقل هوشمند(ITS) به ترتیب جزء اولویت­دارترین راهبردها در برنامه ریزی و توسعه اتوبوس رانی کلان شهر اهواز شناخته شده اند.

کلیدواژه ها:

اتوبوس رانی ، برنامه ریزی راهبردی ، دیمتل فازی ، کلان شهر اهواز