مکان یابی دفن پسماندهای جامد شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تحلیل سلسله مراتبی (مطالعه موردی شهرستان اهواز)

به منظور مدیریت صحیح محیط زیست و کاهش اثرات سوء پسماندهای رها شده در طبیعت می بایست محلی مناسب برای دفن آنها تعیین نمود. این محل بایستی کمترین اثرات سوء بر محیط زیست و منابع طبیعی اطراف محال دفاع پسماند، داشته باشد و از نظر اقتصادی نیز کمترین هزینه و از دیدگاه مهندسی بهینه ترین ویژگی ها را دارا باشد. برای رسیدن به مکانی بهینه می بایست شرایط و پارامترهای موثر در تعیین سایت مناسب بررسی گردد. در این پژوهش با توجه به اهمیت زیست محیطی شهرستان اهواز و محدود بودن استان از لحاظ مکان گزینی، از 22 پارامتر و فاکتورهای موثر در تعیین مکان مناسب برای دفن زباله استفاده شد. سپس با توجه به نحوه تاثیرگذاری آنها، لایه های استفاده شده به 6 معیار اصلی تقسیم بندی شد و زیرمعیارهای هر معیار اصلی با استفاده از مدل وزندهی تحلیل سلسله مراتبی، وزن دهی گردید و سپس در معیارهای اصلی اعمال شدند. در واقع برای دستیابی به وزن تاثیرگذاری هر معیار و زیرمعیارهای آن ابتدا با استفاده از مدل AHP مقایسات زوجی بین زیرمعیارهای هر پارامتر به صورت جداگانه صورت گرفت و در محیط نرم افزاری ArcGIS به لایه ها اعمال گردید و پس از آن برای مشخص کردن وزن کلی هر معیار با تکنیک سیستم تحلیل سلسله مراتبی به صورت دو به دو بین معیارها مقایسه صورت گرفت. وزن نهایی آن در لایه هایی که وزن زیرمعیارها تعریف شده بود، دخالت داده شد. در نهایت برای روی هم انداختن پارامترهای آماده شده از مدل Fuzzy Overlay و تابع And استفاده گردید. نتایج نشان داد که مستعدترین محل برای دفن زباله در بخش جنوبی شهرستان اهواز می باشد و سایر بخش های شهرستان هیچ گونه شرایط برای احداث سایت جدید دفن زباله وجود ندارد و تنها در بخش جنوبی شهرستان دو پهنه مجموعا با مساحت 6 / 4 درصد شناسایی شدند.

کلیدواژه ها:

دفن ، پسماند ، اهواز ، تحلیل سلسله مراتبی ، منطق فازی