تجزیه وتحلیل مکانی فضاى سبز شهرى با استفاده از مدل هاى چند معیاره در (GIS)

امروزه توزیع نامناسب کاربری ها در شهرهای بزرگ به تدریج باعث کاهش سهم فضای سبز و باغ های شهری شده که حاصل آن آلودگی های زیست محیطی موجود می باشند. انتخاب مکان مناسب برای پارکها و فضاهای سبز شهری در زمینه تداوم کیفیت زندگی مردم نقش دارد. پژوهش حاضر، به منظور تعیین مکان مناسب برای توسعه فضاهای سبز شهری درشهرستان مشهد واقع در استان خراسان رضوى شرق کشور ایران انجام می گیرد . محور و اساس کار در این پژوهش، بررسی محدوده مورد مطالعه بر اساس پنج معیار اصلی (جمعیتی، کالبدی، اقتصادی، طبیعی و آلودگی) و استفاده از محیط GIS به همراه فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و (WLC) است. به این منظور ابتدا، برای مکانیابی بهینه ی فضای سبز، ارزش زمین های منطقه برای ایجاد فضای سبز، مورد ارزشیابی قرار گرفته و از معیارهای نزدیکی به رودخانه، نزدیکی به مراکز مسکونی، سازگاری با کاربرهای اراضی اطراف، دسترسی به شبکه ارتباطی، نزدیکی به مراکز آموزشی، نزدیکی به تاسیسات و تجهیزات، نزدیکی به مراکز فرهنگی و دوری از فضاهای سبز موجود، تراکم بالای جمعیتی و سرانه پایین فضای سبز در سطح محلات استفاده می شود. بدین صورت که داده های مکانی مورد نیاز جمع آوری گردیده و در ادامه به منظور الگوسازی هر کدام از معیارها بر اساس ارزش و اهمیت آنها در مکانیابی فضای سبز، وزن مناسبی برای هر معیار بر اساس نظرات کارشناسی در نظر گرفته می شودنهایتا. با روی هم گذاری این لایه ها طبقه بندی مکان های موجود، به صورت خیلی خوب ، خوب ، متوسط ، ضعیف ، خیلی ضعیف و کاملا نامناسب انجام می گیرد. در نهایت، تاثیر فضاهای سبز شهری به دست آمده بر محیط اطراف به صورت کلی تفسیر شده و پس از ارزیابی وضعیت موجود، طرحی مناسب برای بهینه سازی فضاهای سبز موجود در آینده ارائه می شود.

کلیدواژه ها:

سامانه اطلاعات مکانی ، تصمیم گیری چند معیاره ، فضاهای سبز ، کاربری ها