راهبردهای نظام فقهی حقوقی خانواده در تحقق اصل عدالت

در این پژوهش محقق با تاکید بر مقوله عدالت و مبانی آن در حوزه های روابط فردی و تربیتی بین والدین و فرزندان، حقوق مادی و معنوی زوجین در محیط خانواده و نیز بررسی قوانین مرتبط با تحقق عدالت در خانواده ها به تبیین مراتب پژوهش پرداخته است. نشان دادیم که ار مهمترین زمینه های تربیتی فرزندان، ایجاد عدالت در فرایند تربیتی آنان اعم از مسیولیت پدر و مادر، حق تربیتی و حق حیات فرزندان می باشد. روش این پژوهش بصورت، توصیفی - تحلیلی و جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای بوده است. در بررسی حقوق مادی و معنوی زوجین با تاکید بر حقوق زوجه، موضوع نفقه، ارث، نحوه ارث بردن عادلانه مورد بررسی قرار گرفت. از نظر فقهی، فقها قایل به رعایت حقوق زنان مبتنی برشریعت اسلامی در مورد نفقه و ارث می باشند و موضوع عدالت در ارث و پرداخت دیه به آنان رعایت شده است. همچنین به در زمینه حقوق فرزندان، فقها تاکید زیادی به رعایت حقوق عادلانه فرزندان در امور تربیتی و مالی شده اند. بررسی نشان تصویب قانون حمایت از خانواده ، مصوب 1391برمبنای چهارچوب و اصول مقرر در قانون حمایت از خانواده مصوب سال 1353 و ارکان عمده مندرج در آن تدوین شده است. بررسی قوانین مدنی و کیفری موجود در کشور در زمینه رعایت حقوق اعضای خانواده نشان می دهد که عمده این قوانین براساس نصوص فقهی بوده و مراتب تبیین این قوانین منطبق بر قواعد فقهی و آراء فقهای شیعه استوار بوده است. در نتایج می توان به تبیین شرایط تحقق حقوق عادلانه اعضاء خانواده در فقه و حقوق اسلامی تاکید شده و هرگونه تعدی از این حقوق در راستای عدالت، مراتب تنبیهی و مجازات مالی و حتی کیفری را به دنبال خواهد داشت.

کلیدواژه ها:

حقوق خانواده ، عدالت ، فقه اسلامی ، قانون حمایت از خانواده