راهکارهای حمایتی ضابطان دادگستری در تحقق عدالت ترمیمی و پیشگیری از وقوع جرم

نقش ضابطان و مقامات قضایی در اولین مرحله ورود افراد به نظام عدالت کیفری آشکار می شود. یکی ازحقوق اساسی بزه دیدگان تامین امنیت آنان در فرایند رسیدگی جنایی است. از این رو، باید راهکارها وسیاست هایی برای کاهش گرفتاری ها و دردسرهای بزه دیدگان، حمایت از زندگی خصوصی آنان هنگامضرورت، و تضمین امنیت خود و خانواده شان و گواهان آنان در برابر تهدید و انتقام اندیشید. کاهش آسیبهای ناشی از جرم یکی از وظایف نظام قضایی و نهادهای رسمی ازجمله کلانتری های می باشد و برایتحقق کامل آن تشکیل نهادها و ارگان های مختلف اجتماعی و هماهنگی بین آنها اهمیت دارد. ضابطاندادگستری به عنوان بازوان اجرایی مقامات قضایی، یکی از ارگان های دولتی مرتبط با مقوله آسیب هایناشی از جرم، با شناسایی افراد آسیب دیده و بزه دیدگان بالقوه بر وضعیت و شرایط قبل، حین و بعد از ارتکابجرم تاثیر می گذارند و فرصت ارتکاب جرم را برای مجرمان محدود می سازند و با مداخله در وضعیت بحرانو نجات اشخاص آسیب دیده در صحن ههای جرم و کاهش مشکلات و دغدغه های آنان در مراحل مختلفدادرسی کیفری نقش بسزایی دارند. از دیگر موارد نقش اثرگذار ضابطان قضایی در تحقق عدالت ترمیمی،روش گردهمایی گروه جامعه یا خانواده است که بزه دیده، بزهکار و خانواده و دوستان طرفین را همراه بامشارکت و همکاری مقامات قضایی گرد هم می آورند تا در مورد جبران عواقب جرم تصمیم بگیرند. در اینگردهمایی و ایجاد اثر بخشی آن، ضابطان نقش اساسی دارند. به خصوص حضور مشاوران پلیس در جهتایجاد رضایت در بز هدیده و قبول مجازات از طرف بزهکار نقش انکار ناپذیر دارد. مصالحه یا دایره های صدوراحکام که شامل ضابطان دادگستری هم می شود یکی دیگر از شیوه هایی است که در محاکم کیفری وکلانتری ها مرسوم است، که به منظور ارتقای توافق و رضایت عام میان اعضای اجتماع، بزه دیدگان،بزهکاران، حامیان طرفین، قضات، دادستان، گروه وکلا و پلیس طراحی شده و مبتنی است بر صدور حکممناسب که به تمام نگرانی ها و مطالبات طرفین ذی نفع توجه داشته باشد. در مقاله حاضر، این چنین راهکارهاو سیاست هایی را که ضابطان دادگستری به عنوان بازوان اجرایی مقامات قضایی در راستای تحقق عدالتترمیمی به کار می برند، مورد بررسی قرار می گیرد. درنهایت نتیجه ای که به دست می آید این است کهبزه دیدگان متناسب با سن، جنسیت، توانایی جسمانی، خواسته ها و نیازهای متفاوتی دارند که لازم است موردتوجه نظام قضایی به ویژه ضابطان دادگستری قرار گیرد. مشارکت دادن بزه دیدگان در فرایند کیفری، کمکرسانی به بزه دیدگان در صحنه جرم و ساعات اولیه ی پس از بزه دیدگی، ارایه مشاوره و دادن آگاهی های لازم به آنان، حمایت عاطفی و روانی از آنان و بالاخره حفاظت از هویت و اطلاعات بز هدیده، توجه بهنگرانی، آلام، همدردی و حفظ آبروی بزه دیده توسط ضابطان دادگستری، نقش بسزایی در تحقق عدالتترمیمی در سیستم قضایی، به همراه خواهد داشت.

کلیدواژه ها:

عدالت ترمیمی ، بزه دیده ، راهکارهای حمایتی ، ضابطان دادگستری ، پلیس