اثربخشی آموزش حمایت های روانی- اجتماعی بر سلامت روان آسیب دیدگان زلزله مورموری استان ایلام

زمینه و هدف: بسیاری از بیماری های روانی مدتها بعداز بحران بروز می کند، حمایت روانی و اجتماعی می کوشد تا با اقدامات حمایتی و پیشگیرانه از شدت و میزان آسیب در بازماندگان بکاهد. هدف از اجرای این مطالعه، بررسی اثربخشی خدمات جامع حمایت روانی اجتماعی بر سلامت روان آسیب دیدگان زلزله مورموری ایلام 1393 بود. روش کار: این پژوهش از نوع طرح های نیمه آزمایشی مداخله- ای بوده ودر آن از پیش آزمون- پس آزمون استفاده گردیده است. نمونه آماری این مطالعه از بین خانوارهای موجود در منطقه زلزله زده کلات مورموری، 40 نفر افراد 15 سال و بالاتر ( 20 زن و 20 مرد)، که در بررسی وضعیت سلامت روان شرکت داشتند و نمره آنها یک انحراف معیار بالاتر از میانگین بود انتخاب و سپس بطور تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه قرار داده شدند. در این تحقیق معیار ورود آزمودنی ها، حضور در منطقه به هنگام وقوع زلزله، عدم سابقه بیماری رفتاری و روانی قبل از وقوع زلزله و نداشتن معلولیت و ناتوانی جسمی در زمان بررسی بود. تمامی آزمودنی های این مطالعه از نظر جنس و گروه سنی همتاسازی شدند، ابزار مورد استفاده جهت بررسی سلامت روان، پرسشنامه سلامت عمومی GHQ-28 بود. آزمودنی های گروه آزمایش تحت 6 جلسه 2 ساعته خدمات آموزشی حمایت روانی اجتماعی شامل : بازگویی روان شناختی – تکنیک های تصویرسازی ذهنی – مواجهه موثر با تجربه حادثه – تکنیک های آرام سازی – شیوه مقابله موثر با پرخاشگری و روش های کاهش استرس قرار گرفتند، در حالی که آزمودنی های گروه گواه هیچ گونه آموزشی دریافت ننمودند، در راستای آزمون فرضیه ها از t مستقل، تحلیل کواریانس یک متغیره و چند متغیری (مانکوا) استفاده گردید. نتایج این پژوهش، توسط نرم افزار کامپیوتری پژوهش، توسط نرم افزار کامپیوتری18spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: تحلیل کوواریانس یکراهه بر روی نمره کل افراد 15 سال و بالاتر بازمانده از زلزله مورموری در پرسشنامه GHQ-28 نشان داد که بین گروه های آزمایشی و گواه تفاوت معنی دار وجود دارد. بنابراین، می -توان گفت که آموزش خدمات جامع حمایت روانی اجتماعی توانسته است بطور معنی داری موجب کاهش میانگین نمره افراد در پرسشنامه GHQ-28 در افراد 15 سال و بالاتر در گروه آزمایشی نسبت به گروه گواه گردد. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد این مداخلات موجب بهبود مولفه های سلامت روان (جسمانی سازی، اضطراب، عملکرد اجتماعی و افسردگی) در بازماندگان بزرگسال گروه آزمایش نسبت به گروه گواه گردیده است.نتیجه گیری: آموزش خدمات جامع حمایت روانی اجتماعی بطور معنی داری بر ارتقای سلامت روان بزرگسالان بازمانده از زلزله تاثیرمی گذارد. با توجه به آسیب پذیری بازماندگان ناشی از بلایای طبیعی، ارایه خدمات جامع حمایت روانی اجتماعی امری ضروری بنظر می رسد