اسکان غیر رسمی و شهرسازی پایدار در ایران معاصر، چالشها و پیامدها نمونه موردی : محله ایده لو در شهر تبریز

بهسازی شهری در ایران از تنوع و سابقه چندانی برخوردار نبوده و تجارب گسترده مطالعاتی تعمیم دادنی، برای بهره برداریهای مشابه را بدست نیاورده است. با این وجود، نظریههای کارشناسی ارائه شده حاکی از آن است که مهاجرت و حاشیه نشینی نامتعارف و ناهنجار، ناشی از بحرانهای توسعه است و منجر به عدم تعادل در ساختارها و شکست آستانه های برونریزی جمعیتی شده و نبود مدیریت صحیح شهری و در کنار آن عدم وجود برنامههای کوتاه مدت و بلند مدت در زمینه کنترل و توجه به توسعه شهری و مسکن ارزان در این بحران، باعث ایجاد اسکان غیر رسمی در شهرهای بزرگ میگردد.. شهر تبریز نیز همچون دیگر شهرهای بزرگ ایران از مواجه شدن با این پدیده مستثنی نبوده و ساکنان و مدیران شهری آن، مشکلات مربوط به اسکان غیر رسمی را به دوش میکشند. اسکان غیر رسمی به سبب باز تولید فقر و گسترش آن، به مخاطره انداختن محیط زیست و تحمیل هزینه‎ فراوان برای حل مشکلات، در مقایسه با هزینه پیشگیری از آنها، تهدیدی جدی برای توسعه پایدار، انسجام و پایداری جامعه شهری است و نیازمند تدابیر ویژه ای جهت ساماندهی وضعیت کنونی و جلوگیری از گسترش آنها می باشد. از آنجایی که اسکان غیررسمی از زمینه‎های فراتر از مکان آن نشات می گیرد و بر محیطی گسترده تر از محیط آن نیز تاثیر می گذارد، حل این مساله در سیاست گذاری، در هر دو سطح ملی و محلی ضروری است. بنابراین از طریق این تحقیق تلاش شده است ضمن پرداختن به مواردی همچون کنکاش بر روی مفاهیم مربوط به توسعه پایدار و همچنین اسکان غیر رسمی، با بررسی روند شکل گیری بافت خودرو در یکی از بلوکهای حاشیه نشین تبریز واقع در منطقه سیلاب به نام ایده لو و همچنین انجام مطالعات میدانی، مطالعه طرحهای بالا دست موجود، اقدام به شناسایی پتانسیلهای نهفته و نارساییها نموده و با علم به اهمیت قرارگیری کوه عونبنعلی در انتهای این گذر بعنوان تنها تفرجگاه کوهستانی داخل شهر تبریز، نسبت به ارائه پیشنهاد پاسخ‎ده به نیازهای مکانی ساکنان اقدام شود. شیوه مداخله در سایت بهره گیری از توانمندیهای موجود، تقویت آنها، تعریف و تزریق منابع مالی از سوی دولت بصورت بلاعوض و تسهیلات ارزان و پیشنهاد ایجاد تشکلهای مردمی که میتواند با تکیه بر حمایتهای مردمی گام مهمی را در راستای بهبود شرایط اقتصادی، معیشتی و در نهایت فرهنگی افراد ساکن در منطقه بردارد، ورا ه را برای رسیدن به توسعه شهری پایدار هموار کند، خواهد بود.

کلیدواژه ها:

توسعه ، پایداری ، توسعه پایدار ، توسعه شهری پایدار ، اسکان غیر رسمی