روش های مدیریتی در پیشگیری از آفلاتوکسیکوزیس ضرورت های انجام آن

مایکوتوکسین ها متابولیت های ثانویه تولید شده توسط قارچهای قابل رشد روی روی خوراک دام، طیور مواد غذایی انسان می باشند.از میان مایکوتوکسین ها،آفلاتوکسین ها به لحاظ اثرات سرطان زایی ایجاد مسمومیت حاد،اهمیت بیشتری دارند می توانند سبب بیماری آفلاتوکسیکوز در حیوانات اهلی انسان شوند.از میان 4نوع آفلاتوکسین،نوع B1 نسبت به سایرین اهمیت ویژه ای داشته به عنوان توکسین کارسینوژن محسوب میشود.پیشگیری از ایجاد مسمومیت با سموم قارچی مساله ای اساسی است.راه حل های محدودی در این زمینه موجود است که عمدتا شامل مسایل مدیریتی است.موثرترین روش پیشگیری،ممانعت از آلودگی در سطح مزرعهو در شرایط انبارداری می باشد که خصوصا در مورد مواد غذایی مرطوب همچون ذرت ذرت خوشه ای بابیستی اعمال شود.این روش ها شامل زیروروکردن محصولات در انبار،استفاده سریعتر از دانه های قدیمی تر،اجتناب از نگهداری دانه ها طی زمستان،استفاده از عوامل ضدقارچی مانند;اسیدهای آلی(سوربیک پروپیونیک)،آنتی بیوتیک ها(ناتامایسین،نیستاتین)،آنتی اکسیدان های فنولیک فومیگان (متیل برمید،کلرید) می باشد.روش های متنوع سم زدایی نیز در رابطه با کنترل مایکوتوکسین ها مورد توجه می باشند که در این میان آمونیزاسیون،موثرترین در عین حال روشی هزینه بر می باشد.روش هایی نظیر غربالگری فیزیکی حذف غلات آسیب دیده،هوادهی محصول،شستشو با آب استفاده از نیروی جاذبه برای برخی مایکوتوکسین ها مانند Af B1 موثر بوده است.بکارگیری سایر ترکیبات شیمیایی نظیر اوزون،کلرین در مورد برخی مایکوتوکسین ها مفید واقع شده است.با توجه به اینکه سالیانه آفلاتوکسیکوزیس سبب وارد آوردن خسارات اقتصادی فراوانی به صنایع غذایی انسان صنعت دامپروری،رخداد تلفات در دام طیور،کاهش رشد تولید،افزایش ضریب تبدیل مواد غذایی،افزایش هزینه های برنامه ریزی جهت رفع مخاطرات این مسمومیتها از همه مهمتر امکان بروز آفلاتوکسیکوزیس در انسان بروز مشکلات بهداشت عمومی می گردد،لذا پیشگیری خنثی کردن این سموم در خوراک انسان دام از مسایل مهمی است که لازم است جهت حفظ سلامتی افراد جامعه با برنامه ریزی دقیق نسبت به حذف آنها از مواد غذایی اقدام نمود.در پژوهشی که در سال گذشته توسط نویسنده*این مقاله،روی 40 جوجه گوشتی (تغذیه شده با میزانppb1به طور روزانه)صورت گرفت،مشخص شد %46 از جوجه ها ،حتی با دوزی پایینتر ازحد بیماریزایی،باقیمانده های آفلاتوکسین درحدی بالاتر از استانداردمجاز((ppb4 اندازه گیری گردید.

کلیدواژه ها:

آفلاتوکسیکوزیس ، بهداشت عمومی ، روش های مدیریتی