ضرورت حفظ ذخایر ژنتیکی نژاد در حال انقراض اسبچه خزری

اسبچه خزر یک نژاد اصیل ایرانی بوده از جمله میراث فرهنگی ایرانیان محسوب می شود. زادگاه اصلی این نژاد با ارزش بی نظیر در ایران متعلق به خطه مازندران گلستان می باشد. این نژاد جز اولین اسبهای رام شده توسط سومری ها خوزستان امروزی محسوب می شود. نتایج مطالعات انجام شده نشان می دهد که اسبچه خزری جد تمامی اسبان موجود در دنیا بوده حتی اسبان عربی که از قدیمی ترین اسبان دنیا به شمار میĤید، از اسبچه خزر به وجود آمده است. هم اکنون تحقیقات گسترده ای در دانشگاههای آمریکا انگلیس بر روی این نژاد انجام شده این نژاد مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفته بطوریکه در کشور انگلستان انجمنی بنام انجمن بین المللی اسبچه خزری ثبت شده است. سالهای زیادی این نسل، منقرض اعلام شده بود تا اینکه در سال 1344 در سواحل جنوبی دریای خزر متوجه حضور تعدادی از بقایای این نژاد شدند. حدود 40 سال پیش ،از 30 راس نژاد خارج شده از کشور بیش از 3000 راس ازدیاد نسل داده شد در حالیکه هم اکنون تنها 250 راس از این نژاد در کشور شناسایی شده است. استان گیلان با داشتن 60 راس بیشترین تعداد را در کشور دارا می باشد. در ایران با توجه به پیگیری مقطعی وتاسیس مراکز پرورش اسبچه خزری تاکنون موفقیت مطلوبی در افزایش تعداد این نژاد حاصل نشده است. در سالیان اخیر برگزاری جشنواره های اسبچه خزر اقدام شایسته ای در جهت شناسایی گونه های خاص این نژاد بوده ولی جهت جلوگیری از انقراض این نژاد به عنوان یک اقدام جانبی عمل نموده نقش اساسی نداشته است. بدین منظور باید تحقیقات گسترده تری روی خصوصیات فنوتیپی ژنوتیپی این نژاد انجام امکانات لازم برای تکثیر مهیا شود. مطالعه روی ویژگی های تولید مثلی مامایی این نژاد از جمله تعیین دقیق طول دوره فحلی، فواصل تخمک گذاری، رشد فولیکولی، طول دوره آبستنی،استفاده از روش انتقال جنین از مادیانهای نژادهای دیگر، تعیین بهترین زمان جفت گیری، تعیین نقشه ژنتیکی، شناسایی نژادهای خالص جهت ازدیاد نسل تعیین عکس العمل به داروها هورمونهای جنسی دسترسی به آبستنی های فعال از اقدامات اساسی است که باید جهت جلوگیری از انقراض این نسل انجام کیرد.

کلیدواژه ها:

انقراض ، اسبچه خزری