قواعد ساده رفتار از منظر قرآن کریم (مطالعه موردی سوره بقره): کاربست در سازمان و مدیریت

در محیط متنوع، پیچیده و متغیر امروزی که از سازمان ها به عنوان سیستم های پیچیده سازوار شونده یاد می شود، اهمیت بومی سازی نظریه ها و گفتمان های مدیریت سازمان، برای مواجهه با عناصر و کنشگرهای متعدد و متکثر محیطی و غلبه بر آنها با کشف قوانینی که نیازمند صرف کمترین هزینه و دستیابی به بیشترین اثربخشی باشد، به مراتب بیشتر احساس می شود. برای پیشبرد چنین رویکردی، تاکید بر قواعد لایزال الهی، دستاویز مستحکمی جهت تحقق هدف به شمار می رود. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف کشف قواعد ساده رفتاری مدیریت در سازمانها از منظر قرآن کریم، به مداقه و کاوش در آیات سوره مبارکه بقره با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفی و جستجوی ادات شرط، ادات تعلیل، ادات رجاء و ادات تفریع پرداخت. بر این اساس، نگارندگان به 8 قاعده رفتاری ساده به شرح قاعده هدایت، قاعده پیروی، قاعده مجازات، قاعده ظلم ستیزی، قاعده رحمت، قاعده پاداش، قاعده سپاس و قدردانی و قاعده وضع قوانین و تابعیت دستورات الهی دست یافتند. در نهایت، با به کارگیری مضامین نهفته در هر آیه، به بیان دلالت های کاربردی آنها در سازمانها پرداخته شد. این پژوهش می تواند افزون بر توسعه دانش نظری موجود، نقش موثری در راستای اسلامی شدن سازمانها و همگون سازی با فضای بومی کشور ایفا نماید

کلیدواژه ها:

سیستم پیچیده سازوار شونده ، قواعد ساده ، رفتار سازمانی ، قرآن کریم