بررسی اثر تغییر اقلیم بر ویژگی های دوره های ترسالی و خشکسالی (مطالعه موردی: ایستگاه های اراز کوسه و تمر در استان گلستان)

انتظار می رود تغییر اقلیم با تغییر مقدار و توزیع زمانی بارش سبب تغییر احتمال خشکسالی و ترسالی ھا در بعضی مناطق شود. این اثرات در مناطقی مانند استان گلستان با اقلیم ھای متفاوت، بارزتر است. در این پژوھش به منظور بررسی پیامدھای تغییر اقلیم در دو ایستگاه باران سنجی با اقلیم متفاوت، اقدام به تجزیه و تحلیل شدت، تداوم و فراوانی ترسالی ھا و خشکسالی ھا دردوره پایه (2005-1986) و آینده شد. با استفاده از مدل ریزمقیاس نمایی SDSM با در نظر گرفتن مدل گردش عمومی جو بر اساس گزارش پنجم ھییت بین الدول (AR5) و سناریوھای انتشار RCP2/6 و RCP4/5 و RCP8/5، سری ھای زمانی بارش در دوره آینده اول (2031 تا 2050) و دوره آینده دوم (2051 تا 2070) پیش گویی شد. بعد از اطمینان از کارایی مدل در بازتولید داده ھای بارش در دوره پایه، مقادیر شاخص ھای بارش استاندارد و بارش استاندارد نسبی در پنجره ھای زمانی مختلف محاسبه و با شمارش تعداد ماه ھای طبقات ترسالی و خشکسالی و ھمچنین استفاده از زنجیره مارکف مرتبه اول، ویژگی ھای خشکسالی آینده نسبت به دوره پایه مقایسه گردید. نتایج نشان داد که در دو ایستگاه ارازکوسه و تمر احتمال خشکسالی ھا در آینده افزایش می یابد. ھمچنین، با افزایش پنجره زمانی بارش استاندارد، تداوم تمام طبقات تحت ھر سه سناریو افزایش پیدا خواھد کرد. از طرف دیگر با افزایش پنجره زمانی شاخص استاندارد از شدت ترسالی ھا و خشک سالی ھای کاھش می یابد، در صورتی که تداوم آن ھا افزایش می یابد.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، ریز مقیاس نمایی ، SDSM ، شاخص SPI ، زنجیره مارکف ، خشکسالی