نسبت قانون و شریعت در اندیشه سیاسی علامه میرزای نایینی

دوره مشروطعیت یکی از خواندی ترین فصول تاریخی جامعه ایران از حیث تاثیر و تاثر حوزه های فکری سنتی و مدرن به شما می رود. انقلاب مشروطیت، در عین حالی که پاسخی به نیازها و شرایط حاکم بر ایران بود، نتیجه فرایند تحولات فکری رو به رشدی بود که از جهان غرب وارد ایران شد و در قالبی ساختارشکنانه، منطق نوینی را به مناسبات سیاسی و اجتماعی جامعه ایران حاکم گردانید. نسبت اندیشه دینی شیعی با نظام و اندیشه سیاسی جدید که بر شاخص هایی چون عقل گرایی، علم، قانون و حقوق اساسی و غیره تاکید می ورزید، از جمله پرسش ای مهمی بود که فراوری اندیشمندان دینی قرار گرفت. تامل در این پرسش و مانند آن، دوره ای از نواندیشی فکری و به نوعی بازآفرینی دینی را به وجود آورد. طیف وسیعی از علمای شیعه کوشیدند که راهی برای تبیین و توضیح فقهی حکومت مشروطه بیابند، علامه میرزای نایینی یکی از برجسته ترین آنان بود که در اثر مشهورد خود کوشید به پرسش های مختلف پیرامون مشروطیت در قالبی استدلالی پاسخ دهد. پاسخ دهد در این میان یکی از پرسش های مهم موضوع قانون و قانوگذاری توسط مجلس و نسبت آن با شریعت بود. مقاله حاضر سعی دارد این موضوع را از دیدگاه علامه نایینی بحث و بررسی کند.