بررسی وضعیت شکل های شیمیایی روی در خاک های سطحی و زیرسطحی استان کهگیلویه و بویراحمد

روی از مهمترین عناصر کم مصرف محسوب می شوند که وجود غلظت کم آن برای رشد بهینه گیاهان، جانوران و انسان ها ضروری می باشد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی و شناخت شکل های شیمیایی عنصر روی در خاکهای سطحی و زیرسطحی خاک های مختلف استان کهگیلویه و بویراحمد بود. برای انجام این تحقیق، 16 خاکرخ در مناطق مختلف استان حفر و پس از تشریح، از افق های اول و دوم آنها نمونه برداری و نمونه ها به آزمایشگاه منتقل شدند. به منظور تعیین شکل های شیمیایی روی، از روش عصاره گیری متوالی استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان داد، در عدم حضور شکل های شیمیایی تبادلی و جذب سطحی شده عنصر روی، شکل های باقی مانده، کربتاتی و آلی به ترتیب بیشترین به کمترین مقادیر از شکل های شیمیایی این عناصر را به خود اختصاص داده اند. میزان فاکتور تحرک بیشتر نمونه های مورد مطالعه کمتر از 10 درصد بدست آمد که نشان از تحرک پایین این عنصر در خاکهای منطقه دارد. تقریبا در همه نمونه ها مقدار روی در افق سطحی بیشتر از افق های پایینی است. از آنجاییکه روی با شدت بیشتری بر روی کانی ها جذب شده و در ساختار شبکه کانی ها وارد و در نتیجه کمتر آبشویی شده و در نتیجه مقدار آن در سطح خاک بیشتر است. از طرفی، از آنجایی که نمونه های خاک از اراضی کشاورزی برداشت شده است و در این اراضی کود فسفر به مقدار زیاد مصرف می شود، مقدار زیادی از عنصر روی، توسط فسفر غیرمتحرک شده و در سطح خاک باقی می ماند.

کلیدواژه ها:

شکل های شیمیایی روی ، فاکتور تحرک ، استان کهگیلویه و بویراحمد