تحقق پذیری حقوق شهروندی در شهر ایرانی-اسلامی با تاکید بر حق منظر شهری

با تصویب منشور حقوق شهروندی، مباحث گوناگونی حول این محور وارد فضاهای آکادمیک کشور گردید، از جمله میتوان به مسایل حقوق شهروندی در شهرسازی و معماری اشاره نمود، بر خلاف نظرات رایج که حقوق شهروندی و مفاهیم وابسته به آن را مبحثی نوظهور معرفی میکنند، با بررسیهای دقیق تر در کالبد شهر ایرانی-اسلامی میتوان نظریه وجود حقوق شهروندی این شهرها را مطرح نمود، هدف این پژوهش بررسی راهکارهای کالبدی ایجاد حقوق شهروندی در ساختار شهرهای ایرانی -اسلامی با توجه به شرایط زمان و مکان میباشد، برای دستیابی به این هدف با استفاده از روش تحقیق تحلیل محتوا و استدلال منطقی، مصادیق و مبانی حقوق شهروندی را مورد بررسی قرار میگیرد. براساس یافته های پژوهش به نظر میرسد حقوق شهروندی در شهرسازی ایرانی اسلامی دارای سابقه طولانی بوده و مفاهیم آن به طرق گوناگون و با توجه به شرایط زمان و مکان، در کالبد و محتوای شهر ایرانی-اسلامی ظهور نموده است. یکی از راهکارهای بکار گرفته شده برای احقاق حقوق شهروندان، توجه به حق منظر شهری میباشد، خوانش این حق به وسیله عوامل کالبدی جداره، کف و سقف (خط آسمان) در فضای شهری صورت گرفته و میتوان گفت که در ابتدا فضای کلی شهر ایرانی-اسلامی با توجه منظر شهری ادراک گشته و سپس کیفیاتی مانند خوانایی، درهم تنیدگی و نفوذپذیری منجر به ایجاد کالبدهای گوناگون منظر شهری شده باشند.

کلیدواژه ها:

حقوق شهروندی ، حق منظر شهری ، عوامل کالبدی شهر ، شهر ایرانی-اسلامی