بررسی عوامل موثر جهت بهینه سازی مصرف آب و تولید پایدار در کشاورزی

آب از دیرباز مهمترین عامل توسعه در جهان بوده است. انسان ها در دوران اولیه زندگی نزدیک رودخانه ها و منابع آب تجمع می کردند و به فعالیت های کشاورزی می پرداختند. 95 درصد منابع آبی غیر قابل استفاده برای کشاورزی بوده و مقدار بسیار محدودی از آن ها به طور مستقیم از سوی انسان مورد استفاده قرار گرفته است. در خاورمیانه و شمال آفریقا که از مناطق خشک جهان هستند، دسترسی به منابع آب شرب مشکل است. بانک جهانی با توجه به افزایش جمعیت و تغییرات آب وهوایی که انتظار می رود بارش ها به میزان 20 درصد تا سال 2050 کاهش یابد. بهره گیریاز روش های نوین کشاورزی و استفاده بهینه از آب، عامل حیاتی برای نیل به هدف تأمین غذای جمعیت در حال افزایش دنیا است.طبق برآورد فائو، در 30 سال آینده مردم جهان نیازمند 60 درصد غذای بیشتر خواهند بود. بخش قابل توجهی از این افزایش تولید، حاصل کشت متراکم که نیازمند آبیاری است، خواهند بود. با این توصیف، دسترسی و رقابت بر سر منابع آب یک چالش اساسی در سر راه بشر خواهد بود. از طرف دیگر در دهه های اخیر بروز تغییرات اقلیمی موجب افزایش گازهای گلخانه ای در جو زمین شده اند که از پیامدهای آن افزایش دما و تغییر در الگوی بارندگی است. بنابراین استفاده بهینه از آب برای تولید مواد غذایی، اصلاح شیوه تولید در بخش کشاورزی نخستین راه حل در زمینه ارتقای سطح بهره وری آب در مصارف کشاورزی است. با استفاده از روش های کشت چند کشتی (کشت مخلوط) بجای تک کشتی، بذرهای اصلاح شده، ارتقای کیفیت باروری خاک با استفاده از گیاهان خانواده بقولات در تناوب کشت که تثبیت ازت دارند، استفاده از گیاهانی که نیاز آبی کمتری دارند در الگوی کشت (گیاهان C4) اصلاح نژاد و استفاده از گیاهان شور پسند و آب های شور، و بهره گیری از سایر روش های کشاورزی می توان همزمان به افزایش تولید پایدار و استفاده بهینه از منابع آب در بخش کشاورزی دست یافت.

کلیدواژه ها:

تولید پایدار ، تغییر اقلیم ، کشت مخلوط و بقولات