روایت های ماهیتی حضور حضرت علی اصغر(ع) در نسخ کتب چاپ سنگی (مطالعه موردی تحفه الذاکرین، طوفان البکاء)

در واقعه عاشورا پیام غیرت، جوانمردی و برافراشتن اسلام را با پرچم سبز خود بالا می برد. زنده نگهداشتن این واقعه مهم امری لازم است. در بررسی آثار هنری با دو مقوله ماهیت و هویت روبرو هستیم. ماهیت بیان تکنیکی شکل، رنگ و هویت شاکله اصلی و ساختار داستان است. هدف طراح یا تصویرگر بهره گیری از آثار نسخ خطی به عنوان مولفه ای هویتی در شکل گیری آثار هنرمند می باشد، مقاله حاضر در پی بررسی ماهیتی با رویکرد ترکیب بندی در حضور حضرت علی اصغر (ع) در واقعه عاشورا در آثار هنری تصویرسازی کتب چاپ سنگی طوفان البکاء و تحفه الذاکرین می باشد. بر این اساس مقاله حاضر سعی بر آن دارد که به بررسی تصویرسازی های آن در مورد واقعه عاشورا (حضرت علی اصغر) بپردازد و نمادها مورد بررسی قرار گرفته است. شیوه تحقیق توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری داده ها کتابخانه ای، اسنادی( بهره گیری از آثار نسخ خطی) می باشد. این پژوهش در پی پاسخگویی به دو سوال ذیل است: الف: روایت های عاشورایی در نسخ خطی به چه صورتی است ب:روایت های ماهیتی وجود حضرت علی اصغر(ع) در چه قالب هایی است نتایج حاصله از این پژوهش نشان می دهد این کتب شاخصه های ویژه ای دارند، طراحی های آن عناصری مانند بافت و ترکیب بندی های پویا را نشان می دهد. غالب تصاویر با استفاده از ترکیب بندی های بغرنج و حالات پرتحرک شخصیت ها و حیوانات شوریدگی ویژه ای دارد. همه این عوامل برای بیان درست واقعه عاشورا و تاکید بر شخصیت امام حسین(ع) تعریف شده است. در این میان وجود حضرت علی اصغر (ع) طفل شیرخوار امام حسین (ع) از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. ماهیت های وجودی حضرت علی اصغر(ع) یعنی مظلومیت، تلاش دیگران برای آب رساندن به ایشان و اینکه حتی دشمنان اسلام به کودکی صغیر نیز در واقعه عاشورا رحم نکردند و او را به شهادت رساندند در کتب فوق کاملا مورد توجه قرار گرفته و نشان از مظلومیت این طفل شیرخوار و امام و یاران خویش است.

کلیدواژه ها:

نسخ خطی ، طوفان البکاء ، تحفه الذاکرین ، روایت های ماهیتی ، حضرت علی اصغر(ع)