بازآفرینی محلات سنتی با تاکید بر رویکرد فرهنگ مبنا (مطالعه موردی: محله کلپا همدان)

با شروع انقلاب صنعتی در غرب و قانون اصلاحات ارضی در ایران روند شهرنشینی با رشد چشمگیری مواجه شده است و این رشد بیش از اندازه باعث شد ساخت و سازها در شهرها بی ضابطه گسترش یافته و در پی آن خیلی زودتر از آنچه که تصور می شد، این ساخت و سازها رو به فرسودگی نهاده و محله هایی با نام بافت فرسوده ایجاد گردد. در این میان ناحیه تاریخی شهرها میراث ارزشمندی است که در طول زمان در هویت بخشی به حیاط شهری نقش ویژه ای ایفاء میکند. در این پژوهش سعی بر آن است تا با سنجش شاخص های بازآفرینی از منظر فرهنگی در محلات سنتی به احیای هویت و فرهنگ غنی اینگونه محلات دست یافت. این مقاله با رویکردی توصیفی تحلیلی، از روش مطالعات میدانی و کتابخانه ای و با استفاده از مدل های تحلیل آماری، مدل برنامه ریزی راهبردی (استراتژیک) و فرایند تحلیل سلسله مراتبی و با بهره گیری از نرم افزارهای SPSS و Expert Choice تهیه و تدوین شده است. از اینرو محله کلپای همدان به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شد چرا که این محله یکی از محلات قدیمی و سنتی همدان به حساب می آید. برای روشن تر شدن موضوع و بدست اوردن اطلاعات و آمار دقیق پرسشگری وسیعی در سطح محله انجام پذیرفت، تحلیل های نهایی در این پژوهش نشان می دهند که عوامل اجتماعی - فرهنگی بر کیفیت محیطی محدوده مورد مطالعه موثر بوده و از میان مولفه های مورد بررسی در این پژوهش به ترتیب مولفه امنیت و سکونت مداوم در محله دارای بیشترین و کمترین میزان تاثیر کیفیت مولفه های اجتماعی- فرهنگی در این محدوده می باشند، به همین ترتیب راهبرد های رهگشایی جهت احیاء هویت فرهنگی و باز زنده سازی فرهنگی محله کلپا به تفصیل در متن مقاله آمده است.

کلیدواژه ها:

بازآفرینی فرهنگ مبنا ، کیفیت محیط ، محله کلپا ، .AHP-SWOT