بررسی اهمیت زیست محیطی و اقتصادی تالاب ها و لزوم حفاظت از آنها

تالاب محیطی است که آب عامل اصلی تشکیل دهنده محیط زیست جانوری و گیاهی آن میباشد. تالابها معمولا زمانی شکل میگیرند که پهنه آب در سطح زمین یا در نزدیکی سطح باشد. تالابها به طرز باور نکردنی متنوعند. اما در هر شکلی که باشند، برکه ه ا، باتلاقها، آبسنگهای مرجانی، پیتزارها، دریاچه ه ا یا مانگروها دارای یک جنبه ساختاری مشابهند. تالابها از پر تولید ترین اکوسیستمها هستند و از نظر تنوع زیستی بسیار غنی میباشند. تراکم و تنوع گونهای در تالابها منحصر به فرد بوده و زندگی اکثر گونه ه ای نادر و یا در حال انقراض به تالابها وابسته است. تالابها از نظر وضعیت آب فواید متعددی دارند که از آن جمله میتوان به کنترل سیلابها، تامین لایه ه ای آبده زمین، تثبیت و تنظیم آب رودخانه ه ا و نهرها اشاره کرد. تالابها همچنین به عنوان کلیه ه ای زمین نقش زیادی در تصفیه و بهبود کیفیت آب ایفا مینمایند. تالابها به عنوان یکی از منابع آب در خشکیها نقش مهمی در میکرو اقلیم و اکوسیستم منطقه از خود بر جای میگذارند. سطح آب در تالابها بسته به شرایط اقلیمی و جغرافیایی مناطق مختلف دایم در حال نوسان بوده و چه بسا در اکثر فصول خشک سال به طور کلی خشک شده و گاها اثرات جبران ناپذیر زیست محیطی و اقتصادی از خود برجای می گذارند. تعیین حقابه زیستمحیطی تالابها یکی از اهداف سازمان حفاظت محیط زیست جهت بهبود کیفیت آب و احیای اکوسیستم وابسته به آن میباشد. این امر منجر به حفظ محیط طبیعی و ارزشهای زیستی تالابها میشود که به سهم خود باعث غنای بیشتر محصولات تالاب و تامین منافع مردم بومی منطقه میگردد. تجارب جهانی نیز بیانگر آن است که احیای تالابها موجب رونق اقتصادی، اجتماعی و توریستی منطقه میگردد. متاسفانه امروزه با صنعتی شدن جوامع و دخالت انسان، این شاهکارهای خلقت که گونه های مهم و ارزشمندی را مورد حمایت قرار میدهدند دستخوش تغییرات روزافزونی شدهاند. ورود منابع آلاینده به داخل تالابها خطری جدی برای تالابها و زندگی جانوران و گیاهان وابسته به آنها محسوب میشود. تداوم حیات تالابها نیازمند برنامهریزی دقیق برای حفاظت از آنها است. لذا مدیریت پایدار تالابها و بازنگری در روند برنامهریزی و الگوی زیست جوامع پیرامون تالابها الزامی است.

کلیدواژه ها:

تالاب ، محیط زیست ، اکوسیستمها ، کنترل سیلابها ، شرایط اقلیمی ، تامین منافع ، مدیریت پایدار