تشریح معماری سه روستای صخره ای (کندوان ایران ، گورمه ترکیه، مساوردی کلرادو در آمریکا)

معماری صخره ای فضای ساخته شده به وسیله حفاری در بدنه های طبیعی کوه و در بستر زمین بدون استفاده از مصالح ساختمانی است که در نقاط مختلف دنیا در طی قرون متمادی به صورت بومی شکل گرفته است. در این مقاله به تشریح معماری سه روستای صخره ای کندوان ایران ، گورمه ترکیه و مساوردی کلرادو آمریکا پرداخته می شود که این سه روستا با هم شباهت و تفاوت هایی دارند . ولی از نظر فرهنگی بی ارتباط هستند. دو روستای کندوان و گورمه در اقلیم سرد و خشک با زمستان های سرد و تابستان های معتدل و دارای منازل مخروطی شکل از جنس گدازه های سرد شده آتش فشانی هستند و روستای مساوردی در اقلیم گرم خشک و دارای خانه های دست ساز خشکه چین و کیوا، در زیر سایبان صخره ای با منشاء آتشفشانی می باشد. معماری هر سه روستا بیانگر حاصل مبارزه و تقابل انسان با طبیعت به منظور ایجاد سرپناه و مسکن است .این نوع معماری با تکنیک کار بسیار ساده اما اجرای آن مشکل و زمانبر بوده و احتیاج به ساخت بنا همانند معماری های متعارف ندارد و مسایل ایستایی و دیگر اصولی که در معماری متعارف به کار می رود، در این نوع بناها غیرقابل استفاده است. ویژگی های مشترک هر سه روستا تبعیت از کالبد طبیعی بستر، ایجاد بافت روستایی متراکم و فشرده؛ بازشوها و نورگیرها محدود، تلفیق مکان انسان ساخت با سایت طبیعی؛ سادگی و کوچک بودن فضاهای داخلی، بهره گیری از جداره های خشکه چین سنگی در کنار بستر و جداره های طبیعی، برای تکمیل طبیعت و از همه مهمتر قرارگیری زیر لایه سخت آتشفشانی به عنوان پوشش اصلی مجموعه می باشد.

کلیدواژه ها:

معماری صخره ای ، کندوان ، گورمه ، مساوردی