پایش و پیش بینی روند تغییرات مکانی کاربری اراضی و توسعه شهری با استفاده ازمدل LCM (مطالعه موردی شهر یزد)

در دهه اخیر رشد سریع شهرها در کشورهای درحال توسعه به یک مسیله جدی تبدیلشده است. بنابراین، بازبینی دایمی فرآیندهای دینامیک شهری با توجه به توسعه درگذشته وپیش بینی آن در آینده، اجتنابناپذیر است. هدف پژوهش حاضر بررسی تغییرات رخداده در شهر یزد بین سالهای 1990 الی 2014 و مدل سازی توسعه شهر یزد با استفاده از مدل LCM برای سال 2014 و 2026 میباشد. برای این منظور از تصاویر ماهواره لندست متعلق به ژوین سال 1990، ژوییه سال 2002 و ژوین سال 2014 استفاده گردید و تصاویر مورداستفاده مورد پردازش هندسی و رادیومتریکی جهت انجام پروژه قرار گرفتند. ابتدا معیارهای موثر در این فرآیند از سازمانهای مربوطه جمع آوری، آنالیز و آماده سازی شدند و نقشه های کاربری زمین از تصاویر ماهواره لندست با ضریب کاپای 0,97 درصد به روش بیشترین شباهت برای تصویر سال 1990 و با ضریب کاپای 0,88 درصد به روش شبکه عصبی برای تصویر سال 2002 استخراج گردید. منطقه موردمطالعه به 4 کلاس کاربری شامل -1اراضی کشاورزی، -2 اراضی مسکونی، 3 -اراضی بایر و -4 بیابان و حاشیه شهر طبقه بندی گردید.نقشه های طبقه بندیشده وارد مدل LCM شده و با استفاده از پارامترهای متغیر مستقل (شامل: ارتفاع منطقه، شیب، فاصله از راه ها، فاصله از رودخانه، فاصله از مراکز جمعیتی و تغییرات کاربری رخداده) اقدام به پیش بینی تغییرات رخداده متعلق سال 2014 گردید. سپس نتیجه حاصله با تصویر لندست سال 2014 ارزیابی صحت گردید و صحت مدل LCM با استفاده از پارامتر validation وROC حدود 77 درصد برآورد گردید. نتایج نشان میدهد که در بین سالهای 1990 تا 2002 توسعه اراضی مسکونی حدود 21 درصد بوده و در بین سالهای 2002 تا 2014 این میزان به 18 درصد رسیده است که شاید بتوان علت کاهش را در افزایش رشد عمودی و بلندمرتبهسازی دانست. همچنین رشد شهر یزد در زمانهای مختلف تغییرات داشته و برای سال 2026 بایستی منتظر تغییر کاربری کشاورزی محله نعیم آباد به مسکونی و همچنین رشد شهری در محدوده حمیدیا، شاهدیه و حسن آباد باشیم.

کلیدواژه ها:

کشف تغییرات ، توسعه شهری ، مدل سازی ، شبکه عصبی ، یزد ، LCM