مصارف آب کشاورزی در شرایط تغییر اقلیم (مطالعه موردی دشت مشهد)

تغییر اقلیم و افزایش درجه حرارت یکی از مسائل مهم زیست محیطی بشر به حساب می آیدکه میتواند بر تبخیرتعرق پتانسیل و نیاز آبی الگوی کشت هر منطقه تاثیرگذار باشد.مقاله حاضر برگرفته ازبخشی از پژوهش بررسی تغییر اقلیم در دشت مشهد است که به بررسی مصارف آب کشاورزی در دشت مشهد می پردازد. محدوده موردمطالعه درطول جغرافیایی ¢20-°58 و ¢8- °60 درجه شرقی و عرض جغرافیایی ¢0-°36 و ¢5 - °37 شمالی در استان خراسان رضوی قرارگرفته است نتایج نشان میدهدکه نیازآبی در ٥٠ ساله اخیر وبویژه در ٢٥ سال دوم ( ١٩٧٥-2000) دارای روند صعودی است.براساس نتایج مدل جهانی تغییر اقلیم ، مقادیر تبخیرتعرق برای دوره 2000-2050 محاسبه گردید.درماههای ژانویه تا سپتامبر نسبت تبخیرتعرق ماهانه ٥٠ ساله اخیر با ٥٠ ساله آینده بزرگترازیک است.این نسبت بین 1/05 تا 1/22 بوده و نشان دهنده افزایش 22درصدی نیازآبی در ٢٠٥٠ است.حجم کل نیازخالص آبی برای الگوی کشت فعلی ٤١٠ میلیون مترمکعب برآوردگردید درحالی که این رقم برای دوره ٥٠ ساله آینده ٤٩٠ میلیون مترمکعب است که افزایش ١٩ درصدی راشامل میشود.برای اغلب محصولات الگوی کشت نیازآبی ٢٢ درصد افزایش داشته است کمترین افزایش مربوط به یونجه با ١٤ درصدبدست آمد.درشرایط تغییر اقلیم مصارف آب در بخش کشاورزی به 1388/4 میلیون مترمکعب میرسد که ازمنابع سالانه بیشتراست.کمبود در شرایط تغییر اقلیم به ١٩٨ % در ماه تیر خواهدرسید. ضریب بحران کم آبی سالانه و ماهانه در شرایط فعلی 0/98 و 4/2 و در شرایط تغییر اقلیم 1/15 و 3 خواهد بود.