تحلیل جامعه شناختی خودمداری ایرانیان به عنوان مانع پیشرفت (بر اساس داده های مطالعه تجربی در شهر تهران)

خودمداری را خصلتی تاریخی در روانشناسی جمعی ایرانیان دانسته اند اما به عقیده نظریه پرداز این نظریه، این خصلت هم اکنون نیز در جامعه ایران وجود دارد و همچنان آثار نامطلوب خویش را نیز به دنبال خواهد آورد. بنابراین بجاست که در عین نظریه پردازی و تحلیل تاریخی، به شیوه های متداول علمی نیز در پی یافتن عوامل موثر بر ایجاد و تداوم این ویژگی در جامعه ایرانی، که بسیاری از ناکامی های تاریخی و معاصر ایرانیان را میتوان منتسب به آن دانست، باشیم. بنابراین سیوال اصلی این نوشتار این است که عوامل موثر بر خودمداری ایرانیان چیست برای پاسخ به این پرسش در این مقاله سعی شده است با تحلیل ثانویه داده های یک پیمایش معتبر که در شهر تهران انجام شده است مدل تیوریکی را بر اساس شاخص های مورد استفاده در آن پیمایش طراحی و آزمون کنیم. حجم نمونه این پیمایش تعداد 1256 نفر بوده که با روش سیستماتیک انتخاب شده اند. نتایج نشان می دهد که میزان خودمداری بیش از 15 درصد پاسخگویان خیلی کم و کم، بیش از 44 درصد متوسط و بیش از 40 درصد زیاد و خیلی زیاد بوده است. همچنین ضریب همبستگی چند گانهM.R=0/446 3 ، ضریب تعیین4 مساوی R2 =0/119 میباشد و ضریب تعیین تعدیل شده برابر 0/196 میباشد و بیانگر این مطلب است که در حدود 20 درصد از واریانس و تغییرات خودمداری توسط متغیرهای موجود در معادله تبیین میشود. متغیر تقدیرگرایی با دارا بودن اثر کل به اندازه (0/276) در تبیین واریانس متغیر خودمداری از بیشترین قدرت برخوردار است. بعد از این متغیر، بیگانگی اجتماعی و سپس احساس بیقدرتی در مراتب بعدی قرار دارند که رابطه مثبتی هر سه این متغیرها با متغیر خودمداری دارند بدین معنی که هرچه بر میزان هر یک از سه متغیر فوق افزوده گردد میزان خودمداری افراد نیز افزایش مییابد

کلیدواژه ها:

خودمداری ، تقدیرگرایی ، بیگانگی اجتماعی ، احساس بی قدرتی ، بیگانگی سیاسی