تحلیل نابرابری های فضایی درون استانی در تو سعه پایدار شهری؛ نقش شهرهای متو سط اندام در توزیع فضایی متعادل استان آذربایجان

یکی از مهم ترین معضلات کشورهای جهان سوم از جمله کشورها، تمرکز بالای جمعیت و امکانات در شهرهای بزرگ و به وجود آمدن نظام نخست شهری و از بین رفتن نظام متعادل سلسله مراتبی شهری است که ایندیده در نتیجه عدم تعادل در پخش امکانات و تسهیلات مختلف در پهنه سرزمینی و همچنین عدم توجه به توانمندی های شهرهای کوچک و میانی می باشد. براین اساس، برای رفع این مشکلات، راهبردهای مختلفی مورد توجه قرار گرفته است که یکی از آن ها، توجه و بها دادن به شهرهای متوسط در ایجاد تعادل های منطقه ای و استفاده از توان آن ها در توسعه مناطق کمتر توسعه یافته است. در این پژوهش ابتدا میزان توزیع خدمات و امکانات با استفاده از 20 شاخص و در چهار بخش زیربنایی، بهداشتی و درمانی، اقتصادی و فرهنگی با استفاده از مدل TOPSIS مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از ان است که تفاوت ها و نابرابری هایی در میزان توسعه یافتگی شهرستان استان وجود دارد و شهرهای استان در چهار سطح مختلف قرار می گیرند. تحلیل شاخص چهار شهری نیز بیانگر وضعیت فوق برتری در نظام شهری استان می باشد. نتایج مدل های جمعیتی نیز نشان می دهد که شهرهای متوسط از انعطاف پذیری، جذب جمعیت و مهاجرپذیری برخوردار بوده است و بدون در نظر گرفتن کارکرد جمیعتی آن در نظام شهری استان عدم تعادل بیشتر می شود.

کلیدواژه ها:

نابرابری فضایی ، مدل TOPSIS ، شهرهای متوسط اندام ، آذربایجان شرقی