تحلیلی بر مسکن خودیار حمایتی؛ ظرفیتها و محدودیتهای آن در تامین سرپناه برای گروههای کم درآمد شهری

در این تحقیق سعی بر این است که شکل خودساخت و خودیار مسکن از نظر قابلیت پاسخ به نیاز سرپناه کم درآمدهای شهری جهان سوم مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. رویکرد کلی تحقیق، توصیفی-تحلیلی است و شیوه گرد آوری داده ها کتابخانه ای(استفاده از تحقیقات و پژوهشهای انجام گرفته) می باشد. با مروری در ادبیات موجود چنین استنباط می شود که مسکن خودیار بیشترین سهم را در تامین مسکن فقرا داشته است .هر چند برخی نگاههای غلط در دهه های گذشته باعث شده است که این نوع مسکن و سکونتگاه با بی مهری تخریب و با آن مقابله شود اما به مرور زمان صاحب نظرانی در حمایت از پتانسیلهای این نوع مسکن کوشیده اند که نمونه آن مکتب خودیاری است که معتقد به حمایت از مسکن خودساخت از طریق پروژههای زمین-خدمات، بهبود زاغه ها و رسمیت بخشی بوده است.در مقابل این رویکرد حمایتی، موافقان و مخالفانی وجود دارد. با این حال مقاله حاضر با تحلیل این انتقادها عقیده دارد که هر چند خود مسکن خودیار ذاتا نواقصی دارد اما اکثر انتقادها که صحیح و به حق نیز است بیشتر متوجه شکل ناقص و نادرست حمایت و هدایت فرایند خودیاری است که در نهایت با اتخاذ رویکردهای حمایتی همه جانبه تر و کامل تر می توان شاهد مزایای بیشتر مسکن خودیار بود.با این حال نباید تصور کرد که این نوع مسکن بهترین و یگانه راه تامین سرپناه فقراست بلکه آن را باید تسکین دهنده موقتی برای دردهای کنونی رشد شتابان شهری جهان سوم دانست و مطمینا باید گزینه های اصولی مسکن تقویت شود و به مرور زمان، ساختارهای ایجاد کننده رشد شتابان شهری و به دنبال آن معضل تقاضای فزاینده مسکن نیز حل شود، چرا که در صورت عدم اصلاح ساختارها، هر نوع شیوه تولید مسکن ناتوان خواهد ماند.

کلیدواژه ها:

مسکن خودیار ، مسکن خودیار حمایت شده ، کم درآمدهای شهری ، جهان سوم