توان لرزه ای گسل های فعال اطراف شهر بویین زهرا

با توجه به سابقه بروز زمین لرزه های تاریخی در شهر بویین زهرا و ثبت بیش از صدها لرزه در منطقه، لزوم توجه به وضعیت لرزه زمین ساختی این محدوده مشخص می گردد. مهم ترین قدم در مطالعات لرزه خیزی هر ناحیه شناسایی عوامل ایجاد فعالیت های لرزه ای یعنی گسل های فعال است. این مقاله بخشی از نتایج حاصل از پژوهش انجام یافته در این خصوص را ارایه می نماید. با پردازش داده های رقومی نقشه های زمین شناسی منطقه، محدوده ای به شعاع 150 کیلومتر در اطراف شهر بویین زهرا مورد بررسی قرار گرفته است. در این محدوده تعداد زیادی گسل فعال مهم شناسایی شدند. این گسل ها، ده ها و در مواردی تا چند صد کیلومتر درازا دارند. جهت برآورد میزان لرزه زایی گسل های فعال در محدوده مورد مطالعه، از روابط کمی و کیفی متعددی استفاده شده است که بزرگی زمین لرزه را با ابعاد گسل مرتبط می سازد. این روابط اغلب بر این پایه استوار است که طول شکست برابر نصف طول گسل مورد نظر می باشد. در منطقه یاد شده ، 8 گسل فشاری مشا، گسل فشاری الموت، گسل فشاری اپیک، گسل فشاری طالقان، گسل فشاری خزر، گسل فشاری شمال البرز، گسل شمال تهران، گسل فشاری شمال قزوین در زمره گسل های با سابقه لرزه خیزی وجود دارد که نشانه پرخطر بودن ناحیه تحت بررسی است. حداکثر بزرگی زلزله احتمالی (Ms) در اثر جنبش دوباره گسل ها برابر با 50/7 ریشتر تعیین گردیده، که مربوط به گسل کوشک نصرت به درازای 174 کیلومتر و فاصله مرکز گسل از بویین زهرا برابر 44 کیلومتر می باشد. گسل ایپک در محل بویین زهرا به طول 85 کیلومتر، توان تولید زلزله 04/7 ریشتری را داراست. گسل های بررسی شده براساس روابط تجربی مورد استفاده در این پژوهش، از حداقل 81/6 ریشتر تا حداکثر 50/7 ریشتر توان لرزه زایی در منطقه را دارند.

کلیدواژه ها:

زمین لرزه ، گسل فعال ، سنجش از دور ، زون ایران مرکزی ، زون ارومیه دختر