ارزیابی تغییر اقلیم با استفاده از روش DPSIR

در دهه های اخیر اثر تغییر اقلیم بر جنبه های گوناگون زندگی انسان و محیط زیست طبیعی رو به افزایش بوده است. بررسی ها نشان از بالا آمدن سطح آب دریاها، ذوب شدن یخهای قطبی، کاهش پوشش برف و افزایش پدیده های شدید اقلیمی مانند سیل و خشک سالی دارد که این تغییرات در پی افزایش متوسط دمای سطح زمین رخداده است. همچنین تشدید مخاطرات طبیعی، تهدید در تنوع زیستی، امنیت غذایی، افزایش فقر معیشتی از جمله پیامدهای دیگر تغییر اقلیم می باشند. این تحقیق با هدف بررسی و ارزیابی تغییرات اقلیمی و اثرات آن در حوضه آبخیز هراز صورت گرفته است. به این منظور از ابزار تجزیه و تحلیلی نیرومحرکه، فشار، وضعیت، اثر و پاسخ استفاده شده است. با استفاده از این روش، میتوان ارزیابی جامع و کاملی نسبت به تغییرات محیطی داشت و نیز با تشخیص روابط علی و معلولی پدیده ها، راهکارهای کاهش و تطابق با این تغییرات را تعیین کرد. نتایج این تحقیق نشان داد که نیروهای محرکه شناسایی شده از جمله، رشد جمعیت، تغییر کاربری اراضی، توسعه نامناسب کشاورزی، فعالیتهای صنعتی و حمل و نقل، موجب تغییر وضعیت مولفه های موجود در منطقه مورد مطالعه گردیده است. همچنین نتایج نشان داد که، بهترین گزینه ها برای کاهش فشار و تطابق با اثرات اجتناب ناپذیر عبارتند از جلوگیری از گسترش اراضی کشاورزی در جنگل و احیاء عرصه های جنگلی به عنوان محل جذب گازهای گلخانه ای، جایگزین کردن و توسعه سیستم های زراعت چوب، افزایش تولید و استفاده از سوختهای زیستی و جلوگیری از تغییر غیرمجاز کاربری اراضی.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، DPSIR ، تطابق و کاهش اثرات