بررسی وضعیت دریاچه ی ارومیه با استفاده از چهارچوب ارزیابی

امروزه استفاده از چهارچوب ارزیابی DPSIR برای به دست آوردن یک چهارچوب ادراکی از محیط بین محققین رایج شده است. این روش زنجیره ای از روابط علی با نیروی محرک (بخش های اقتصادی، فعالیت های انسانی) آغاز گردیده و از طریق اعمال فشار (انتشار آلاینده ها، مصرف منابع، کاربری اراضی) بر وضعیت محیطی(کمی و کیفی) و اثرگذاری بر اکوسیستم ها و سلامت انسان، نهایتاً منجر به شکل گیریپاسخ های سیاستی(اولویت بندی، تنظیم اهداف و...) می گردد. دریاچه ی ارومیه بزرگترین دریاچه ی داخلی کشور بوده و به دلیل برخوردار بودن از ارزش های بی نظیر طبیعی و اکولوژیک به عنوان پارک ملی و ذخیره گاه زیست کره یونسکو معرفی شده است، به همین علت حفظ دریاچه ی ارومیه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در سال های اخیر تراز دریاچه ی ارومیه و آب زیرزمینی در اثر توسعه ی کشاورزی و رشد جمعیت به شدت کاهش یافته ( مشکلات کمی) و افزایش شوری مشکلات کیفی بسیاری را منجر شده است. ایجاد سازه های هیدرولیکی بدون در نظر گرفتن کل حوضه ی آبریز دریاچه ی ارومیه موجب ناپایداری اکوسیستم می شود لذا هر نوع رویکرد سازه ای باید همراه با ارزیابی زیست محیطی و اجتماعی - اقتصادی همراه باشد تا در مسیر توسعه پایدار قرار بگیرد. در این تحقیق ابتدا وضعیت و مشکلات سیستم منابع آب دریاچه ی ارومیه شامل وضعیت فیزیکی، شیمیایی و زیست محیطی با استفاده از نظام علت و معلولی DPSIR در دو بازه ی زمانی T,T-1 تشریح شده است و سپس هر یک از فرضیه ها بر اساس اطلاعات قابل دسترس مورد تحلیل قرار گرفته است و راهکارهایی برای بهبود وضعیت دریاچه ی ارومیه ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

دریاچه ی ارومیه ، چهارچوب ارزیابیDPSIRنیروی محرک- فشار- وضعیت- اثر- پاسخ