مطالعه روش های کنترل فرسایش آبی در خاک های زراعی

فرسایش آبی خسارت های جبران ناپدیری برا اراضی کشاورزی داشته و بطور غیر مستقیم باعث کاهش تولید محصولات کشاورزی میگردد، بطور کل وقوع فرسایش آبی بر کره خاکی هر ساله مقادیر عظیمی خاک پر ارزش را در مسیر قهقرایی سوق می دهد. به همین دلیل ، امروزه حفاظت خاک و مبارزه با فرسایش از ضروری ترین اقدامات زیربنایی در هر کشور است. اما برای موفقیت در مهار فرسایش خاک و تولید رسوب شناخت و آگاهی از عوامل موثر بر فرسایش، دامنه، و شدت تاثیر آن ها ضروری است. کمبود منابع آب وخاک، امروزه سبب وقوع پدیده ای به نام بیابان زایی گشته است. بیابان زایی در حقیقت تخریب فیزیکی و زیست محیطی اکوسیستم ها می باشد که منجر به از دست رفتن قابلیت تولید آن ها می گردد. این فرآیند به طور مستقیم بر روی فعالیت های انسانی تاثیر گذاشته و سبب کاهش منابع در آمدی و همچنین کاهش کیفیت زندگی بشر می شود که می تواند به بروز مشکلات اقتصادی اجتماعی منجر شود. مبارزه با فرسایش خاک درایران قدمتی به عمر تمدن های قدیمی ایران دارد. وجود تراس های چندین هزار ساله و سازه های مهار آب وسیلاب همچون سدها نشان از توجه ایرانیان به جمع آوری ونگهداری واستفاده فنی از آن دارد. تقدس آب در ادوار گذشته توسعه روش های ایجاد قنات ومحافظت از تخریب آن یک وظیفه همگانی محسوب می شد، در این راستا وجود مکتوبات وآثار باستانی گذشتگان توجه به حفاظت آب وخاک را به ما آشکار می سازد.مهمترین روش های ساختمانی حفاظت خاک در مقابل فرسایش آبی به این شرح می باشند: 1 احداث بانکت و سازه های رسوب گیر؛ 2 تراس بندی زمین؛ 3 اصلاح شیب طولی رودخانه ها؛ 4 احداث شبکه های فلزی؛ 5 هدایت آب رودخانه به داخل بستر(پخش سیلاب)؛ 6 ایجاد بندها و سدهای خاکی؛ 7 حفاظت پای دامنه ها و روی آن ها؛ 8 ایجاد زهکش و هدایت آب به مناطق غیر لغزنده؛ 9 در ادامه درباره بعضی از روش های فوق توضیحاتی ارایه می گردد.

کلیدواژه ها:

فرسایش ، سیلاب ، زهکش ، سدهای خاکی ، بانکت